Abraham Lincoln kimdir
Amerika Birleşik Devletleri’nin 16’ıncı Lideri olan ve suikast sonucu öldürülen, Abraham Lincoln’un hayat öyküsüdür.
ABD’nin suikast sonucu öldürülen Abraham Lincoln, ABD liderleri ortasında en çok sevilen ve sayılan isimlerden oldu. Köleliğe karşı olan tavrı ve kararlığıyla kısa müddette halktan büyük sevgi toplayan çiçeği burnunda lider, ABD tarihinde kıymetli bir yere sahiptir.
Köleliği kaldıran ve bununla uğraş eden Lincoln, 1865’te karısıyla tiyatro izlerken gerisine yaklaşan suikastçı tarafından ensesine sıkılan tek kurşunla hayatını kaybetti.
“Demokrasi” zaferinin mimarlarından olan Abraham Lincoln’un hayat kıssasıdır..
ABD’nin 16. lideri Abraham Lincoln, ülkesinin en büyük devlet adamlarından biridir. Kentucky eyaletinin Hardin bölgesinde, fakir bir çiftçinin oğlu olarak dünyaya geldi. Dokuz yaşındayken annesi ölen Lincoln, bir yıl kadar okula gidebildi.
Üvey annesinin özendirmesiyle çok okuyarak kendini yetiştirdi. 1830’da ailesinin Illinoisa’e taşınması üzerine Lincoln Mississipi’de işleyen bir gemide iş buldu. Daha sonra New Salem’de de çeşitli işlerde çalıştı.
Lincoln, 1834’te Illinois Yasama Meclisi’neseçilerek siyasal yaşama atıldı. Bu ortada hukuk çalışarak kendini yetiştirmiş ve 1836’da baronun imtihanından geçmeyi başarmıştı.
Köleliğe karşı bir başkan
1842’de Mary Ann Todd’la evlendi. Lincolnlar’ın dört oğlu oldu. Ülkesinin siyasal ömründe ismini duyurmadan çok evvel yetenekli bir avukat olarak sivrilen Lincoln’un başarısı, keskin zekâsı ve sağduyusu kadar, dürüstlüğü ve adalete olan bağlılığından da ileri geliyordu.
Dört devir üst üste Yasama Meclisi’ne seçilen Lincoln, bu devirde köleliğin yeni kurulan batı eyaletlerinde de yasallaştırılmasını isteyenlere karşı çıktı.
1847’de Illinois’ten Kongre’ye seçildi. Bu sırada Meksika ile savaşa girilmişti. Lincoln, Meksika ile savaşın sürdürülmesinden yana değildi. Meksika Savaşı’nın sonunda ABD topraklarının genişlemesi, kölelik sorununa yeni bir boyut getirdi. Güneyliler ABD’ ye yeni katılan topraklarda köleliğin anayasaya muhalif olmadığını ileri sürüyordu.
Kölelik üzerinden başlayan tartışmalar
1856’da Cumhuriyetçi Parti’ye giren Lincoln, 1858’deki senato seçimlerinde rakibi Stephen A. Douglas’ın karşısında hezimete uğradıysa da, seçim kampanyası sırasında öne sürdüğü köleliğe ait görüşler ülkede geniş tartışmalara yol açtı. 1860’taki parti kongresinde lider adayı seçildi ve Mart 1861’de ABD’nin 16. lideri oldu.
Güneyliler, Lincoln’un lider seçilmesini reaksiyonla karşıladı. Bu sırada köleliğin varlığını sürdürdüğü 15 eyalete karşılık, 19 özgür eyalet bulunuyordu.
Lincoln resmen başkanlık vazifesine başlamadan evvel Güney Carolina bağımsızlığını ilan etti. Bundan sonraki bir yıl içinde 10 Güney eyaleti daha bağımsızlığını ilan etti.
Bu eyaletler, Jefferson Davis’in başkanlığında Amerika Konfederasyonu’nu kurdu. Güney Carolina’nın Sumter Kalesi’ni kuşatıp de geçirmesiyle Amerikan İç Savaşı başladı. 1 Ocak 1863’te Lincoln, Güney eyaletlerinde köleliğin kaldırıldığını açıkladı.
İç savaş…
Lincoln’un başkanlık mühletinin çabucak tamamı ayrılıkçı Güney eyaletleriyle savaşmakla geçti. Lincoln’un karşılaştığı en kıymetli sorun, Robert E. Lee ve Thomas J. Jackson üzere yetenekli Güneyli generallere karşı başarılı olabilecek bir kumandan çıkarabilmekti.
Savaşın birinci yıllarında Kuzeyli ordular üst üste hezimete uğramıştı. Mart 1864’te Lincoln, General Ulysses S. Grant’ı başkomutanlığa getirdikten sonra bu durum değişti.
Lincoln çok sayıda askerin de oy kullandığı 1864 seçimlerinde tekrar lider seçildi. 1865’te General Lee’nin 25 bin kişilik yorgun ve dağınık ordusu, General Grant’a teslim oldu. Bu bozgunu öbür Güneyli orduların teslim olmaları ve köleliğin kaldırılması izledi.
Suikast sonucu öldürüldü
Lincoln başkanlığı sırasında birçok kıymetli yasa çıkarttı. Yeni bir kâğıt para uygulamasından diğer, beş yıl müddetle hazine toprakları üzerinde yaşayan ve işletenlere özel mülkiyet hakkı tanındı.
14 Nisan 1865’te karısı ile birlikte VVashington’daki Ford Tiyatrosu’nda, John Wilkes Booth isminde bir Güneylinin silahlı saldırısına uğradı ve öldü. Abraham Lincoln dürüstlüğü, demokrasiye bağlılığı ve açık sözlülüğüyle halkının sevgi ve bağlılıkla andığı bir devlet adamıdır.
