Amy Arthur*
30 milyonu aşkın yetişkinden elde edilen datalara dayanarak yapılan bir araştırma, günde sadece 11 dakika boyunca orta düzeyde bedensel aktivitede bulunmanın erken vefat riskini yüzde 23 azaltabileceğini ortaya koydu. Araştırmacılar, şayet herkes bu günlük maksadı tutturabilirse, dünyadaki her 10 erken mevtten 1’inin önlenebileceğini ileri sürdü.
İngiliz Spor Hekimliği Dergisi’nde 28 Şubat’ta yayınlanan araştırma, bu alanda yapılmış en kapsamlı araştırma. Cambridge Üniversitesi Tıbbi Araştırma Kurulu Epidemiyoloji Birimi’nden araştırmacı Søren Brage ve meslektaşları, daha evvel yayınlanan 196 araştırmayı inceleyerek, fizikî aktivite ile vefat riski ortasındaki kontakla birlikte kalp hastalığı, felç, lösemi ve kolon kanseri üzere makul durumlara ait riskleri ortaya çıkardı. Araştırmaya dahil edilen daha eski incelemeler, iştirakçileri ortalama 10 yıl boyunca gözlemleyerek idman alışkanlıklarının yanı sıra hastalık ve mevt oranlarını kayıt altına aldı.
11 DAKİKALIK BEDENSEL AKTİVİTE KALP HASTALIKLARINI YÜZDE 17 AZALTIYOR
Dünya genelinde en önemli mevt nedeni olan kalp hastalığı, dünyada her yıl 17,9 milyon vefatın sorumlusu. Yeni araştırma, haftalık toplamda sırf 75 dakika ya da günde 11 dakika fizikî aktivitede bulunmanın yüzde 17 daha düşük bir kalp-damar hastalığı riskiyle kontaklı olduğunu ortaya çıkardı. Tıpkı seviyedeki bedensel aktivite, dünyada yılda ortalama 9,6 milyon vefata yol açan bir hastalık olan kansere yakalanma riskinin yüzde 7 oranında daha düşük olmasıyla da ilişkilendirildi.
Bu cins bir haftalık bedensel aktivite düzeyi, yetişkinlerin haftada en az 150 dakika boyunca orta yoğunlukta aktivite yapmasını öneren Birleşik Krallık Ulusal Sıhhat Servisi ve Amerikalılar için Bedensel Aktivite Kılavuzları’nda önerilen idman ölçüsünün yarısına denk geliyor. Brage’ın Live Science’a bir verdiği bir demeçte aktardığı kadarıyla, yeni araştırma, bu çeşit daha yüksek bir idman düzeyinin sıhhat üzerinde daha da büyük bir tesir yarattığını (erken vefat riskini yüzde 31 oranında azalttığını) ancak rastgele bir müddetle yapılan rastgele bir aktivitenin de sonuçta sıhhati güzelleştirmesinin olası olduğunu ortaya koydu.
Brage, “Bazı beşerler açısından asansör kullanmaktansa merdivenlerden çıkmak ya da alışveriş için araç kullanmaktansa bir dükkana kadar yürümek üzere kimi küçük öğeler bir ortaya geldiğinde, sonuç şaşırtan olabilir” dedi. Tempolu bir yürüyüşe çıkmak, dans etmek, kısa müddetle bisiklete binmek ve dışarıda vakit geçirmek üzere aktiviteler günde 11 dakikanızı alırken, Brage tıpkı yararın bu mühletin yarısı boyunca hafif değil, kuvvetli bir idman yaparak da elde edilebileceğini söz etti.
Brage, “Yani, şayet birinin vakti azsa ve güçlü bir bedensel aktivite gerçekleştirilebiliyorsa, bu da haftalık toplamı artırmanın tesirli bir yolu olabilir. Güçlü bedensel aktivite, koşma ya da hızlı biçimde bisiklete binme üzere kalp atış suratınızı artıran, sizi terleten ve nefesinizi kesen her türlü aktiviteyi içerir” tabirlerini kullandı.
HER GÜN FAZLADAN BİN ADIM BİLE İŞE YARIYOR
İskoçya’da bulunan Glasgow Üniversitesi’nde kardiyovasküler ve metabolik sıhhat profesörü olan ve yeni araştırmaya dahil olmayan Naveed Sattar, gündelik hayatlarına daha fazla bedensel aktivite eklemek isteyen şahısların gerçekçi davranarak sürdürdükleri hayat usulüne uygun antrenmanları seçmesi gerektiğini belirtti.
Sattar, Live Science’a verdiği demeçte, “Eğlence ya da mecburilik olan yahut ülkü biçimde her ikisi de olan bir idman, sürdürülebilir olur. Her gün yaklaşık 10 dakikalık aktiviteye denk düşecek biçimde bin adım daha fazla yürümek, birçok insan için çoğunlukla âlâ bir başlangıç olabilir; ama bir podcast dinleyerek ya da bir arkadaşınızla birlikte yürüyerek ya da bu arayı işe gidiş gelişlerinize dahil ederek, bir mecburilik haline getirdiğiniz yürüyüşün keyfini çıkarmanın bir yolunu bulmanız gerek” dedi.
Araştırmaya bir kişinin yalnızca mesleği dışında kalan faaliyetleri dahil edildi; yani her hafta iş dışında 75 dakika fizikî aktivite yapan, bedensel işlerde çalışan bir personel, tıpkı uygunlaştırıcı antrenman planını uygulayan bir ofis çalışanıyla tıpkı biçimde sınıflandırıldı. Brage, verdiği demeçte, bu durumun kısmen mesleksel faaliyetlerin kesin olarak ölçülmesinin daha sıkıntı olmasından kaynaklandığını aktardı.
Brage, “Fakat bununla bir arada muhtemelen birçok insanın değiştirmesi daha kolay olan günlük ömür bileşenleri üzerine de odaklandık; çünkü, işinizi değiştirmek imkânsız olmasa da muhakkak pek sık yapacağınız bir şey değil” tabirlerini kullandı.
*Yazının yepyenisi Live Science sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
* Amy Arthur sıhhat, tıp ve düzgünlük hali bahislerinde çalışan bir gazetecidir.
