Orta Güler kimdir
Kadrajı eski İstanbul’dan dünyaya açılan, savaş foto muhabirliği yapan, birçok ünlü ismin fotoğraflarını da çeken, ünü dünyaya yayılan usta fotoğrafçı, foto muhabiri Orta Güler’in hayat hikayesidir…
O her ne kadar bu kadarıyla yetinmese de hepimiz tarafından sade bir biçimde “İstanbul Fotoğrafçısı” olarak tanındı. Meğer o kendini daima dünya vatandaşı olarak gördü. “Dünyanın foto muhabiriyim” diye tanımlıyordu kendini. Dünyanın en uygun 7 fotoğrafçısından biri olarak anıldığını da düşünürsek, pek de haksız değildi aslında.
Aksi huysuz halleri, bir yandan tatlı görünümüyle artık de ona veda vakti. Yaşıyordu, biliyordum ya, en zoru bu cümleleri kurmak galiba. İstanbul’a aşık delikanlı, çocuk yüzünü dün gece İstanbul’a döndü; gözlerini keşfettiği sonsuzluğa yavaşça kapadı.
Şimdi ondan geriye birçok fotoğraf kaldı. Elbette her şeyi buraya sığdırmam imkansızdı. Bugün de Orta Güler için yüreğimin yükünü test ettim sanırım. Akabinde böylesine huzurlu bir “Güle güle” diyebildiğim için de ayrıyeten bir sevinç de var o yükün içinde.
Ruhun şad olsun Orta Güler…
Sevgimle…
(5 yaşındayken)
Çocukluğu
Ara, 16 Ağustos 1928’de İstanbul Beyoğlu’nda, Verjin Hanım ve Dajad (Dacat) Derderian Bey’in oğlu olarak dünyaya geldiğinde ailesi, ona, “Aram Güleryan” ismini verdi. Verjin Hanım, İstanbullu güçlü Ermeni ailesinin kızıydı. Eczacı olan babası ise, Giresun’un Şebinkarahisar ilçesinden İstanbul’a, 6 yaşındayken okumak için gelmişti.
Ara, tahminen de ailesinden ona esen hava, tahminen biraz da okuldan aldıklarıyla, çocuk yaşlarında sinemadan çok etkilendi. Bir gün sivri lisanı, aksi hali, huysuz lakin tatlı halleriyle bir usta fotoğrafçı olacak, kadim bir İstanbullu olarak anılacaktı…
(Anne ve babası)
Çocuk hafızasında çok anı biriktiriyordu. Bunlardan birini ise Atatürk oluşturuyordu. Onunla ilgili anısını yıllar sonra şöyle anlatacaktı: “Florya Köşkü’nün yanındaki halk plajının üstünde meskenimiz vardı. Atatürk de vakit zaman oraya gelir denize girerdi. Atatürk’ü görmüşümdür. Zira daima orada otururdu, çizgili mayosuyla. O denli barikat falan da yoktu. O geldiğinde biz de bütün veletler toplanırdık. Daha küçüğüz doğal, Atatürk’ün kim olduğunu bilmezdik bile. Ardı kesik bir sandalı vardı. İşte ben o sandalın ardına takılıp yüzen veletlerden biriydim”. Belki de o her şeyi fark ettiği noktada başlıyordu aslında hayatı. Çocukluk yalnızca çocukluktan ibaretti…
(15 yaşında – Sessiz sinemalar ile uğraşırken)
Eğitim hayatı
1951’de mezun olduğu Getronagan Ermeni Lisesi sıralarındayken, bir yandan da sinema stüdyolarında, sinemacılığın çabucak her kısmında çalıştı. Aslında bir yandan da erkenden çalışma hayatına da atılmış oldu. Sinema, tiyatro konusunda epey kararlıydı. Muhsin Ertuğrul’un yanına tiyatro ve oyunculuk almak için gitmeye başladı. Her şeyi emek emek öğrenip, ya rejisör olmalıydı ya da oyun yazarı… Lakin onun mesleği, buralarda aldığı eğitimlerin görsellik alanından şekillenecekti.
Lisenin akabinde İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne de kaydoldu. Bir yandan da “Yeni İstanbul” gazetesinde gazeteciliğe başlamıştı. Bunda babasının da hissesi oldu. Babası, Ara’ya lisedeyken 35 milimlik bir sinema makinesi ve bir de fotoğraf makinesi armağan etmişti. 1950’de çektiği birinci fotoğraf, Ticaniler denen bir kümenin kırdığı Gümüşsuyu’ndaki Atatürk heykelinin fotoğrafıydı. Yeni İstanbul’a foto muhabiri olarak işe girmesine de yardımcı oldu.
Ermenice gazetelere de sanat yazıları yazdı. Her ne kadar yükseköğrenimini İktisat alanında alıyor olsa da, Orta, gazeteci olmaya karar verdi. Gazeteciliğin içinde kendine bulacağı yer için de biraz vakte gereksinimi vardı.
(NATO, 6. Filo Akdeniz Hareketleri, 1958)
Bir eşikten atlayınca başlar hayat
Gerçekten de insanın hayatında bu türlü oluyordu işte. Bir yerlerde yol ayrılır ve seçtiğin yol, senin eşiğin oluverir. Orta için de bu eşik, 1958’de foto muhabirliğine başlaması oldu. 1961’e kadar “Hayat” dergisinde Fotoğraf Kısmı Şefi olarak çalışacaktı.
1960’lı yıllardan itibaren de dünyaya açıldı ve işini yapmaya başladı. Sonunda kim olduğunu ve ne yapması gerektiğini bulmuştu. Gözleri ışığı da, hoşu de, yaşanan olayı da bir öbür seçiyordu…
Öykü ve senaryo da yazdı
Aslında rejisör ya da oyun müellifi olmak istiyordu. Bu istek gönlüne elbette çok okumaktan düşmüştü. Şimdi lise sıralarındayken ezber etmişti klasikleri. Devrin Ulusal Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’in çeviri ettirdiği Dünya Klasiklerinin birçoklarını okumuştu. Daha çok Batı Edebiyatı’nı okudu evet, lakin birebir vakitte ideolojisine de merak sarmıştı.
Okuma alanında kendini geliştirmeye başladığında fark etti ki roman okumak pek ona nazaran değildi. Ona bir şeyler öğreteceğini düşündüğü kitapların peşine düşüyordu. Vakitle bu okumalar yerini yazma hevesine bıraktı olağan. Orta, 1946’da yazdığı birinci hikayesine “Mahkum” ismini verdi. akşam Postası’nda yayımlanmıştı. Bilhassa içinde olmadığı bir dünyayı yazmak için yanıp tutuşuyordu. Yüzünü dünyaya döndü…
“Bir Garip Yılbaşı Gecesi” adın verdiği tek perdelik oyunu yazdığında da yirmisindeydi. Aslında 9 tane yazmış; lakin öbür sekizini çok amatör bulduğu için atmıştı. Amatör hissiyatların profesyonelce ortaya konmasını sanata haksızlık olarak görüyordu.
Yeni İstanbul ve New York Herald Tribbune gazetelerinin düzenlediği “Dünya Edebiyatı Yarışması”na gönderdiği kıssasını. Ermeni olduğu için Ali İhsan Akgün ismiyle katılmıştı. Üçüncü olduğunu öğrendiğindeyse ismini açığa çıkardı.
Birinci Samim Karagöz, ikinci ise Necdet Öktem olmuştu…
Dünyanın en uygun 7 fotoğrafçısından biri
Çalışmalarının getirdiği muvaffakiyetlerin övgüleri ona acilen dönmüştü. Orta, 1953’te Henri Cartier Bresson ile tanıştı; Paris Magnum Ajansı’na katıldı. 1961’de İngiltere’de yayınlanan Photography Annual, onu, “Dünyanın En Âlâ Yedi Fotoğrafçısından Biri” olarak tanımlamıştı bile.
Elbette arkasında diğerlerini da taşımıştı. Yeniden tıpkı yıl Amerika Mecmua Fotoğrafçıları Derneği, onu derneğin üyeleri ortasına kabul etti. Ayrıyeten bu derneğin Türkiye’den birinci üyesiydi.
1958’de Time-Life, Der Stern, Paris-Match mecmualarının Yakın Doğu Foto Muhabirliğini yapmaya başladı. 1961, tıpkı vakitte Ara’nın askere gittiği yıl oldu. Vazifesini tamamlayıp döndüğünde Hayat Dergisi’nde Fotoğraf Kısım Şefi oldu.
Dünyada ismi geçtikten sonrası çokça fotoğraf içeren uzun soluklu ve süratli bir çalışma hayatıydı. Ünü dünyaya yayılmış bir Türk fotoğrafçı olarak Amerika, Paris, Almanya üzere ülkelerde birçok stant açacak, birçok ünlünün fotoğraflarını çekecek, röportajlar yapacaktı. O yalnızca fotoğraf çekmiyordu, aslında tarihi bir arşiv oluşturuyordu…
1979’da, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nden, Foto Muhabirliği kolunda birincilik mükafatını de aldı. Doğal vakitle bu mükafatlar arttı, Orta Güler’in ünü yayıldıkça yayıldı. Orta Güler hakkında sekiz doktora tezi yazıldı. Bunlardan biri Münih Üniversitesi’ndeydi. Ayrıyeten Mimar Sinan, Boğaziçi ve Yıldız Teknik Üniversiteleri tarafından Fahri Doktora unvanına layık görüldü…
(NATO, 1958)
Savaş Foto Muhabiri Orta Güler
Ara, Savaş Foto Muhabiri vazifesi ile 4 savaşa gitti. Bu savaşlar ortamında çektiği fotoğraflar dünya çapında birçok mecmuada yayımlandı. Hatta bir tanesi Times Dergisi’ne kapak dahi oldu.
Bu güçlü seyahati da başarılı bir biçimde atlatmıştı. Haliyle onurlandıracak bu yansılar çıkıyordu ortaya. Mesela bir İsviçre yayını olan Camera Mecmuası, Orta Güler’e özel bir sayı çıkardı. Ayrıyeten Almanya’da çok titizlikle verilen “Master of Leica” unvanına da layık görüldü.
Bütün dünyayı gezip röportajlar yapan Orta, Magnum Ajansı kontağı ile bunu dünyaya duyuruyordu. Listesinde İsmet İnönü, İndira Gandi, Winston Churchill üzere birçok siyasi isimle ve daha kaç sanat insanı vardı.
Belgesel fotoğraflarının da ustası
Ara, Türk fotoğrafçılığının ustalarından biri oldu ve dünya fotoğrafçılığı çapında da epeyce özel bir yer edindi. 1979’da, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nden, Foto Muhabirliği kısmında birincilik mükafatını aldı. Doğal vakitle bu mükafatlar de arttı, Orta Güler’in ünü yayıldıkça yayıldı. Orta Güler hakkında sekiz doktora tezi yazıldı. Bunlardan biri Münih Üniversitesi’ndeydi. Ayrıyeten Mimar Sinan, Boğaziçi ve Yıldız Teknik Üniversiteleri tarafından Fahri Doktora unvanına layık görüldü…
Fotoğrafçılıkta ustalaştığı alanlardan biri de belgesel fotoğraf biçimi oldu. Bu hususta farklı bir üne sahipti. Yavuz zırhlısının sökümünü anlatan “Kahramanın Sonu” ismini verdiği bir belgesel sineması de çekti. Arkeolojiye ve tarihe duyduğu merakı, fotoğrafçılıkla buluşturdu.
Fotoğrafları Amerika’da Rochester George Eastman Müzesi ve Nebraska Üniversitesi Sheldon Koleksiyonu, Paris’te Ulusal Kitap, Almanya’da Köln Mueseum Ludwing ve Das Imaginare Photo Museum bünyesinde sergileniyor.
(Eşi Suna Hanım ile)
Ara Güler evlendi
Ara, 1975’te Perihan Hanım ile evlendi. Lakin bu evlilik yalnızca 4 yıl sürdü.
Ara , ikinci evliliğini ise 1984’te Suna Taşkıran ile yaptı.
Ara Güler kitapları
Ara Güler fotoğrafları vakitle kitaplaşmaya da başladı. Birincisini 1980’de Karacan Yayınları bastı; fotoğraflarının bir kısmını içeriyordu. 1986’da da Prof. Abdullah Kuran’ın kaleme aldğı “Mimar Sinan” isimli kitabı fotoğrafladı. Hürriyet Vakfı’nın yayımladığı bu kitap, ayrıyeten 1987’de de Institute of Turkish Studies tarafından İngilizce olarak yayımlandı. Yeniden yıllarca üzerine çalıştığı Mimar Sinan yapıtları fotoğrafları 1992’de, Amerika ve Birleşik Krallık’ta Thomas and Hudson, Singapur’da Archipelago Press, Fransa’da Edition Arthaud tarafından “Turkish Style” başlığıyla duyuruldu. Fransa’da ise, Albin Michel Yayınevi, “Demeures Ottomanes de Turquie” adıyla yayımlandı.
1989’da “Ara Güler’in Sinemacıları” kitabı Hil Yayınları tarafından basıldı. Bu çalışmaları, Dünya Şirketler Grubu’nun 1994’te yayımladığı “Eski İstanbul Anıları” ve 1995’teki “Yitirilmiş Renkler Kitabı” izledi. Ana Yayıncılık ise tekrar 1994’te “Bir Zaman Bu türlü Geçti, Kalanlara Selam Olsun” ve 1995’te “Yüzlerinde Yeryüzü” adlı yapıtları bastı.
Kitapların sayısı günden güne, yıldan yıla arttı. Bir röportajı sırasında ona, “Adınıza çıkan 56 kitap var; şu daha âlâ diye bir ayrım yapıyor musunuz?” diye soruldu. “56 kitap yapan adamı döverler be! Olur mu 56 kitap, ancak fotoğrafta olur neden? Her an değişen bir şeyin karşısındasın ve ondan bir şey yakalıyorsun. Bunları yan yana getirdiğin vakit yeni bir dünya oluşturuyorsun, bu oluşturduğun dünya senin dünyan oluyor. Ve sen onu mecburen seviyorsun esasen. Ben aslında bütün kitaplarımı seviyorum. Natürel ki bu daha güzeldir dediğim vardır, lakin önemli olan o değildir, önemli olan fotoğraf nedir sorusunun cevabıdır” diye yanıtladı.
Onun gözünde her şey kolay ve de netti aslında…
Fotoğrafçı ve gazeteci ortasındaki fark
Fotoğraflarının büyük bir kısmı Amerika, Fransa ve Almanya’da birçok müzede sergilenen Orta Güler, fotoğraflarını çekerken Leica makinesini kullanıyordu. Ona nazaran fotoğraf bir sanat değildi. Bir röportajında kendisine “Fotoğraf nedir?” diye sorulduğunda cevabı yeniden şahsına münhasırlığını yansıtıyordu: “Fotoğraf bir kez sanat falan değildir. Fotoğraf görülen bir şeyin zapta kayda geçmesidir. Fotoğraf problemi bir arşiv sorunudur. Arşiv; kaybolmasın, yitmesin, bitmesin, yeniden bakayım, yine göreyim diye. Onun için fotoğraf bir alettir, makinedir onunla hayatı yakalarsın hayatı yakalamak da arşiv yapmandan çok daha mühimdir. Bir arşiv bir dünyayı getirir. Fotoğraf makinesinin icadı bunun içindir”. Aslında işte bu kadar kolaydı.
Ara Güler, aslında bir gazeteci olduğunu da işte bu noktada ayırdı. Bu bahse ise şu biçimde çarpıcı bir açıklık getiriyordu: “Ben de gazeteciyim. Fotoğrafçı değilim. Fotoğrafçı ile gazeteci ortasındaki fark budur. Fotoğrafçı bomba patlar kaçar. Fakat gazeteci peşinden masraf olayı yakalamaya çalışır. Ben de bu yaşa kadar ona nazaran çalıştım”.
(Picasso, Orta Güler’i resmederken)
Ünlü isimler ile fotoğraf üzerine anıları: Picasso
Ara Güler dünyaca ünlü bir fotoğrafçıydı ve bunun getirileri de elbette öbür ünlü isimlerin fotoğraflarını çekmek oldu. Onlarla röportaj da yapabilirdi; birebir vakitte gazeteciydi nihayetinde.
Kuşkusuz bu hususta anıları ortasındaki en özel isim Picasso oldu. Birebir vakitte onun en ünlü fotoğrafı olarak da tanınacaktı. Orta, Cannes Sinema Festivali’ni izlemeye gönderilmişti. Kapıda fotoğraf çekiyordu. Bir anda herkes yere düştü, lambalar devrildi. Rutin bir fotoğraf çekiminden fazlasıydı. Çelimsiz, kısa bir adam sıradan görünümüyle geliyordu; Pablo Picasso.
(Cannes Sinema Festvali, 1962)
Ara Güler daha sonra Picasso’nun fotoğrafını çekmeyi koydu başına. O günlerde fotoğrafçılığını yaptığı Skira Yayınevi, Picasso’nun kitabını basıyordu. Çabucak yayınevinin yolunu tuttu. İşveren da arkadaşıydı. “Beni yanında götürmezsen senin için ne bir fotoğraf çekerim ne de bir daha seninle konuşurum” dedi. Evet, artık dünyanın en ünlü ressamının fotoğrafını özel olarak çekme fırsatını bulmuştu. Konut atmosferindeki fotoğraflarını çekmekle vazifeliydi. Gitti, 3 gün konutunda kaldı.
(Ve o fotoğraf…)
Sonrası Orta için de büyük sürprizdi. Picasso, Ara’ya dönüp, “Sen benim bu kadar fotoğrafımı çekiyorsun, ben de senin fotoğrafını çizeyim” deyiverdi. İnsan herhalde bu türlü bir anı bir sefer yaşardı. Orta Güler şöyle bir baktı. Karşısındaki adam dünyanın en ünlü ressamıydı ve 90’ındaydı. Bir şeyleri söylediğini unutması çok doğaldı. Çabucak oracıkta bir kağıt aradı ve buldu. Picasso, Ara’nın fotoğrafını çizdi ve imzaladı.
Ünlü isimler ile fotoğraf üzerine anıları: Kısmı
Ara, bir öbür efsane çalışmasını da bir öteki ünlü ressam Salvador Kolu ile gerçekleştirdi. Paris’te kaldığı otele gitmişti. 101 numaralı odanın kapısını aralayan Kısmı, “Niye benim fotoğrafımı çekmek istiyorsun” diye sordu. “Çok meşhursun da ondan” diye cevapladı Orta. Sonra Kolu, “Benim dakikam 25 bin dolardır” dediğinde Ara’nın ”Güzel, fakat ben bir dakikada fotoğraf çekemem ki!” karşılığı üzerine, Kısmı, Ara’yı dışarı attı.
Umudunu yitirmişti. Kısmı fotoğrafı çekemeyeceğinden emindi. Akşam yemeğinden sonra talihinin döneceğinden habersizdi. Bir Yahudi arkadaşı ile yemekte buluşmuştu. Başından geçenleri paylaştı onunla. Arkadaşı ise dinledikten sonra “O, benim vaftiz babam” dedi. Bazen bir şeyin olacağı varsa, eninde sonunda oluyor işte. Orta şaşkınlığını gizleme ihtiyacı duymadan “Ama sen Yahudi’sin, o Hristiyan; nasıl olur?” diyebildi. Arkadaşı “Sen karışma” dedi ve gidip Kolu ile konuştu.
Ertesi sabah tekrar Dali’nin karşısında buldu kendini Orta. Muhtemelen dünden sonra kaybedecek bir şeyi olmadığını düşünüyordu. Fakat Kısmı yüzüne bakıp, “Ben seni bir yerden tanıyorum” dedi. Aşikâr ki dün kovduğu adamın kendisi olduğunun farkında değildi. Orta da durumu bozmadı, “New York’taki basın toplantısından tanıyorsun” dedi.
“Sen benim sinemamı biliyor musun?” diye sordu Kısmı. Orta, “Hangi sinema?” diye karşılık verdiğinde, “Benim yaptığım bir sinema var, nasıl bilmezsin? Bir Endülüs Köpeği’ydi ismi. Onu al, gel; akşam sinema oynatacağım size” dedi. Bu aslında bir nevi dostluk başlangıcıydı. Kısmı, her gün bütün sarhoşları, serserileri yanına topluyordu. Seviyordu bu ortamın havasını. Orta da o serserilerden biri oluvermişti işte. Bir vakit sonra fark etti ki, daima beraberler. Sonunda bir gün Dali’ye, “Senin fotoğrafını çekeyim. Adamakıllı bir fotoğrafın yok” dedi.
Ama Kısmı yerinde duramıyordu. Tam deklanşöre basacakken, bir anda kılıcını çekiyordu mesela. Sonra Orta, “Duracaksın, ansiklopedi Britanicca üzere, bana bakacaksın” dedi. “Kimse yokken gel” dedi Kolu.
Sonraki gün saat 10.00’da bu defa fotoğraflarını çekeceğini bilerek gitti Dali’nin odasına. Lakin üç gazeteci daha geldi. Ara “Hani benden diğer kimse olmayacaktı?” diye sordu.
Elinde gümüş saplı bir baston ile duran Kısmı, “Bilin bakalım ziftin formülü nedir?” diye sordu karşısında duran gazetecilere. Haliyle kimse bilememişti. “Benim adım Salvador Kolu, bu bastonu ziftin içine sokar çıkarırım. Beş kuruşluk baston olur 50 bin dolar. Sen bunu yaparsan meczup derler. Artık dediğimden ne anladınsa git onu yaz” dedi ve hepsini gönderdi.
Ara, Kısmı fotoğraflarını işte bu karmaşadan sonra çekti. Aslında Kolu meskeninde fotoğraf çekelim diye de teklif etmişti; fakat o hafta hayata veda etti…
Ünlü isimler ile fotoğraf üzerine anıları: Hitchkock
Ara’nın unutamadığı özel çalışmalardan biri de Alfred Hitchkock ile yaptığıydı. Hitchkock, başlarda pek sevmemişti Ara’yı. Ancak sonra sonra alıştılar birbirlerine. Tekrar de çekişmeli başlayan çekim sabah 11.00’de başlamış, akşam 17.00’de bitmişti. Sonuna geldiklerinde ise, artık şakalaşıyorlardı.
Ara Güler bu anıyı anlatırken şöyle bitiriyordu: “Baktı ki, ben ondan daha matrak biriyim, rahat rahat çalıştık sonra. Ben de içimden: ‘Yahu ben, Picasso’larla falan çalışıyorum. Sen de kim oluyorsun? Sen Hitchkock isen ben de Orta Güler’im’ diyorum”.
Ünlü isimler ile fotoğraf üzerine anıları: Chaplin
Bir öteki anısı ise Charlie Chaplin ile. Onun büyük hayranlarından biriydi; fotoğraflarını bilhassa çekmek istiyordu. “Chaplin benim dünyamı kuran, bana vizyonu veren, hayata bakmayı öğreten adam…” diyordu.
Chaplin o vakitler İsviçre’de bir şatoda yaşıyordu. Amerikalı ünlü müellif Eugene O’Neill’in kızı Oona ile evliydi. Orta, 3 gün bekledi kapılarında; kar kış demedi. Sonunda Oona, Ara’yı içeri aldı; ama “Konuşursan konuş, lakin fotoğraf çekme” dedi.
Chaplin, felçli halde fotoğraflarının akıllarda kalmasını istemiyordu, haklıydı da.
Ara, eline fırsatı geçtiği halde bunu yapmayı kendine yakıştıramadı ve Chaplin’in fotoğrafını çekmedi. Onu, ona olan hayranlığından farklı bir köşede, hafızasına kazıdı.
Ünlü isimler ile fotoğraf üzerine anıları: Erdoğan
Ara’nın en çok ses getiren çalışmalarından biri Recep Tayyip Erdoğan’ın fotoğraflarını çekmesi oldu. 2015’te, Erdoğan ülkemizin Cumhurbaşkanı idi ve Orta Güler objektifine poz verdi.
Aslında Erdoğan’ın Belediye Lideri olduğu devirlerden bu yana pek çok sefer fotoğrafını çekmişti Orta. Siyasi isimlerin fotoğrafını çektiği devirlerdi ve o sırada Erdoğan, Başbakan idi. Orta, “Başbakan’ı da çekelim, arşivimiz için önemlidir” dedi. Eski AK Parti Milletvekili Süleyman Gündüz ile görüşüldü. Gündüz aracılığı ile bir randevu aldı; ancak programları uyuşmadı ve iptal edildi.
Bir türlü kısmet olamamıştı. Orta Güler, 2015’te, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı ve Sözcüsü İrahim Kalın’ı arayarak uzun müddettir görüşmediği Erdoğan’ı en son 2012’de fotoğrafladığını hatırlattı. İsteğini tekrar lisana getirdi. Orta Güler’e “Ara Beyefendi Başbakan’ken Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın fotoğraflarını çekmek istiyordu. Şayet müsaitse artık çekebilir. Cumhurbaşkanımız kendisini davet ediyor; konutunda ağırlamak istiyor” diye bir haber ulaştı.
Her şeyin hayatta olması için bir vakit vardı. Bunun da vakti şimdiydi demek. Orta Güler, Erdoğan’ın Kısıklı’daki meskeninin yolunu tuttu. Çaylar, kahveler, Erdoğan, Orta Güler’i çok hoş ağırlıyordu. Çekim öncesinde Orta Güler’in fotoğraf sanatına yaptığı katkıları gündeme aldıkları bir sohbet ettiler. Sonra da oturma odası, çalışma odası ve kütüphanede Erdoğan, eşi Emine Hanım ve torunları Ahmet Akif ile Mahinur’un fotoğraflarını çekti Orta Güler. Çekimin sonunda ise, “Eski İstanbul Anıları” adlı kitabını ikram etti Erdoğan’a…
Ara Güler’in vefat haberi geldiğinde ise, Erdoğan şöyle söz edecekti hislerini: “Hayatımıza bıraktığı derin izlerle her vakit Türkiye’nin yetiştirdiği değerli isimlerden biri olan Orta Güler’in vefatını büyük bir teessürle öğrendim. Orta Güler’i büyük bir sanatçı olarak görüyorum. Hayatımıza bıraktığı derin izlerle Orta Güler ustayı her daim hürmetle hatırlayacağız”.
Ara Güler öldü
Bu listede şüphesiz pek çok isim vardı. Sophia Loren, Indira Ghandi, Federico Fellini, Winston Churchill, Maria Callas, John Berger, Louis Aragon ve daha nicesi…
Tüm bu isimleri sayınca insan onu yüzlerce yıl yaşamış üzere hissediyor. Ya da en azından ben o denli hissettim. Hatta tahminen her sanatçı üzere sonsuz…
Tabii tekrar de fizikî manada bir gidiş var bu dünyadan. Orta Güler de, dün gece (17 Ekim) 23.20’de ayrıldı ortamızdan. Florence Nightingale Hastanesi’nde tedavi gören Orta Güler’in hekimi Dr. Zafer Gökay, vefatıyla ilgili şu açıklamada bulundu: “Serviste üç kere resüsitasyona yanıt vermiş, ağır bakımda da iki kez verdi fakat üçüncüsünde ne yazık ki döndüremedik, başımız sağ olsun. Büsbütün kalp yetersizliği”
Elbette geride bıraktığı fotoğraflarla, benim şuracıkta sayfalara sığdıramadığım anılarıyla tükenmeyecek bir ömrü var onun; ne memnun. Fotoğrafa, kitaplara ve birçok hoş şeye olan düşkünlüğü ve bunlara inat aksi, tatlı huysuz halleriyle bir Orta Güler geçti bu dünyadan…
İyi ki…
Damla Karakuş
[email protected]
Not:
Biyografisini okumak istediğiniz şahısları lütfen bizimle paylaşın.
Instagram: biyografivekitap
