J.K Rowling kimdir
Küçük büyük herkesin sevgilisi, Harry Potter serisinin muharriri, şöhretiyle dikkat çeken J. K. Rowling’in hayat kıssasıdır.
Onun için pop yıldızlarının sahip olduğu tipten bir şöhrete sahip olduğu söyleniyor. O denli ya J. K. Rowling, yalnızca kitap yazarak dolar milyarderi olmuş birinci muharrir.
Kuşkusuz Joanne, büyücülük dünyasının farkında olmadığı, meskenine gelen bir davetiye üzerine sıkıcı hayatından uçarak uzaklaşan çocuğu yazarken, bu öyküye çok da uzak değildi. Tüm bu his, bu yazdıkları, onun hayatı ve hayalleri ortasında bir yerdeydi. Hayalini kurduğu o hayatı yazmıştı Joanne ve küçük büyük herkesin kalbine dokunmuştu. Zira aşinası olduğu bu hayatın samimisiydi.
Zorlu geçen şu çocukluk yıllarına bir selam çaktı ve yeni bir yola çıktı Joanne. Bir sefer geldiği şu hayat, biraz da onun rotasından geçmeliydi. Nihayet her şey umduğu üzere ilerlediğinde, Joanne, artık kıskanılan o isim olmuştu. Büyük Britanya Kraliçesi’ne bile fark atacak bir servete, yapmaktan memnun olduğu yeteneği sayesinde kavuştu: Yazmak.
52 yıl evvel bugün dünyaya gelen Joanne, dünyaya geliş sebebini bulmuştu aşikâr ki. O vakit güzel ki doğdun J. K. Rowling! Hayal gücümüze bir Harry Potter kattığın için teşekkürler…
(Annesi ve kardeşi ile)
Çocukluğu ve eğitim hayatı
Joanne, 31 Temmuz 1965’te, Chipping Sodburry, İngiltere’de, Anne Volant ve Peter’in çocuğu olarak dünyaya geldiğinde, ailesi ona “Joanne Kathleen” adını verdi.
Çilli hızı, tombul bedeni ve şişe tabanı gözlükleriyle Joanne, silik bir çocuktu. Hangi spor aktivitesine katılsa başarısız olurdu ve tahminen de bu sebepten her vakit içine kapanıktı. Bir çocuk olarak onu en keyifli eden şey Di diye hitap ettikleri küçük kız kardeşi Dianne ile Wye Irmağı kıyısında keşif seyahatlerine çıkmaktı. İşte bu seyahatler, onun hayal gücünü geliştirecekti.
Liseyi Wyedean Comprehensive’de okudu ve akabinde yüksek tahsili için Exeter Üniversitesi Fransız Lisanı ve Edebiyatı’na kaydoldu.
Eğitim hayatını tamamladığında Londra’ya yerleşti. İki lisan biliyordu; İnsan Hakları Örgütü’nde sekreter olarak çalışmaya başladı…
Peki ya tüm bunların vakte yayılan hisli kısmı?
İlk öykü: Tavşan
Joanne, birinci öyküsünü kardeşi Di için yazmış ve ona Tavşan ismini vermişti. Şimdi 6 yaşındaydı…
Kardeşiyle şu çocukluk yaşlarında en çok istedikleri şey canlı bir tavşanları olmasıydı. İşte bu istek ateşledi hayal gücünü. İnce espriler ve biraz da umut yüklü öyküsünde Di, bir tavşan deliğine düşüyor ve tavşan ailesi onu çileklerle besleyerek konuk ediyordu…
Bu kıssa, Joanne’nin birinci emeğiydi.
Joanne’nin öğretmen korkusu
Okula başladığı vakitler Joanne için tam manasıyla kabus günleriydi. Bir kez Rowling ailesi, kızlarının doğduğu yerden, Winterbourne’ye taşındı. Joanne üzere özel bir çocuğu birinci etkileyen şey bu olmuştu.
İkincisi sınıfındaki çocuklar. Üçüncüsü ve en tesirlisi de, öğretmeni Bayan Morgan. Joanne, Bayan Morgan’dan üzücü halde nefret ediyordu. Zira Bayan Morgan, öğrencilerini kendince zeka kapasitelerine nazaran hak ettikleri yere oturtuyordu ve bu durum Joanne’ye ziyadesiyle müthiş geliyordu, ki öyleydi de.
Joanne, yeni okulundan nefret ediyordu. Oturduğu sıra öğretmen kürsüsünün en sağındaydı ve bu zekanın en gerisinin onda olduğu manasını taşıyordu. Ezildiğini ziyadesiyle hissederek geçen güç bir yılın akabinde Joanne ikinci yılında nispeten akıllı bir sıraya terfi ettiğinde kendini bir nebze daha yeterli hissediyordu. Fakat bu durum da çok uzun sürmedi. Bu defa de arkadaşlarının amacındaydı; kıskançlığa, öfkeye bulanmıştı her yanı…
Çocuklukta bir soyadı klişesi
Rowling, İngilizcede “yuvarlanan” manasına gelen Rolling sözcüğüyle kafiyeliydi ve bu çocuklar için kusursuz bir malzemeydi. Zira Joanne’nin soyadı demekti ve Joanne tombul bir çocuktu. Onun o yuvarlanan imgesi, belirli ki öteki çocukları çok eğlendiriyordu.
Bir de “Potter”ler vardı. Joanne’nin dahil olduğu arkadaş gurubunda bulunan biri kız biri erkek iki kardeşin soyadıydı bu. Kendisiyle soyadıyla ilgili dalga geçiledursun, onlar Joanne’nin gözünde kusursuz bir soyadına sahipti.
Elbette her üç çocuktan biri buna emsal bir kıssa yaşıyordu. Zira çocuklar acımasızdı. Onlar sevginin safını bildiği üzere kalp kırmanın da, öfkelendirmenin de safını biliyordu. Joanne’nin de bu soyadı macerası bir yana, Potter soyadı, duyduğu hayranlık onunla uzun yıllara uzanacak ve hatta şöhretli bir müelliflik serüveninin kapılarını açacaktı…
Teneffüslerde anlatılan hikayeler
Joanne, ilkokuldan sonra Wyedean Okulu’na devam etti. İstisnasız her teneffüs kendisi üzere okulun pek tanınan olmayan bölümünden olan arkadaşlarını etrafına toplar ve onlara öykülerini anlatmaya başlardı. Bu öyküler, gerçekte yapmaya asla yürek edemeyeceği şeylerdi.
Sonra vakit ilerdi. Joanne büyüyordu ve büyürken birinci iş kavanoz tabanlı gözlüklerinden kurtuldu. Artık kontak lens kullanıyordu. Yıllar sonra bu hususta tatlı bir de itirafta bulunacaktı Joanne. Şükürler olsun ki gözlüklerini çıkarmıştı. Böylelikle lensler, en çok o gözlüklü vakitlerinde hızına yumruk yemek üzerine geliştirdiği paranoyasının önüne geçecekti.
Hep yazdı, ancak paylaşmadı
Tüm ergenlik vakitlerinde Joanne için en özel hareket yazmak oldu. Daima yazıyor, lakin katiyetle kimseyle paylaşmıyordu. Başlangıç olarak yalnızca gözlüklerinden sıyrılmıştı, yoksa utangaç yanı onun yansıyan ruhu olmaya devam ediyordu.
Bu sırada üniversite seçimi vakti gelmişti. Ailesine nazaran en hakikat karar Exeter Üniversitesi Fransız Lisanı ve Edebiyatı idi. Ailesinin yönlendirmesi ile üniversite tercihi de bu halde sonuçlandı; Joanne Exeter Üniversitesinden mezun oldu.
Büyük bir kusur olarak değerlendirdiği bu tercih için ise çok sonra şöyle bir değerlendirmede bulunacaktı: ‘‘Onlar, yabancı lisanın, uygun bir sekreterin mesleğinde elzem olduğu fikrinden yola çıkıyorlardı. Meğer bir türlü organize olmayı beceremeyen bendeniz, bu dünyada sekreterlik yapabilecek son kişiyim’’.
Sekreterlik Joanne’ye nazaran bir meslek değildi işte. Uzun süren toplantılarda not tutma misyonundan çoktan sıyrılmış oluyor ve elindeki not kağıtlarına hayal dünyasındaki öyküleri karalamaya başlıyordu. Hal bu türlü olunca bu sekreterlik işi pek uzun sürmedi.
Yıllar sonra bu kısa vadeli işin hoş tarafını da açıklayacaktı. Bu süreç ona kıssalarını daktilo ile yazma imkanı vermişti ve bu Joanne için bulunmaz nimetti.
Yazarlığa adım adım
Sekreterlik mesleğini dorukta bırakmıştı ve artık yeni bir iş yapması gerekiyordu. Lakin müelliflik işini de güzelden düzgüne başına taktığından edebi çalışmalarını sürdürmesine imkan tanıyacak bir iş de olmalıydı. Bunun üzerine eğitici olabileceğine karar verdi ve İngilizce Öğretmeni olarak Portekiz’e gitti.
Yazıyor, yazıyor lakin bir türlü beğenemiyordu. Çok makus bulduğu için kimselere göstermediği iki romanını yok etmişti. Onu tanıyacağımız Harry Potter tersine bu iki romanı, yetişkinler için yazmıştı.
(İlk eşi ve kızı)
Özel hayatı
Joanne, Portekiz’de, televizyon muhabirliği yapan, bu ülkenin vatandaşı Jorge Arantes ile tanıştı. Çift 16 Ekim 1992’de evlendi ve 27 Temmuz 1993’te Joanne, anne oldu. Kızlarına Jessica ismini veren çift, 1995’te boşandı.
Artık bekar bir anneydi. Boşanma evresinde kız kardeşine de yakın olmak için Edinburgh’a taşındı. Birinci kitabını işte burada bulunan Nicolson’s Cafe isimli bir kafede yazdı. Bir yandan da Edinburgh Üniversitesi’nde yüksek lisansa başlamıştı ve 1996’da mezun oldu.
Sadece kızı, kitabı ve okulu ortasında geçen yıllardan sonra Joanne, 26 Aralık 2001’de, Neil Murray isminde bir tabiple Pertshire’deki meskeninde küçük bir merasimle evlendi.
2001 yılı tıpkı vakitte Harry Potter roman serisinin sinema serisine dönüşmeye başladığı yıl oldu. Harry Potter ve İdeoloji Taşı yayınlanan birinci sinemaydı ve kuşkusuz kitaplarının satışına da katkısı büyük olacaktı.
Bu evlilikten 23 Mart 2003’te David ismini verdikleri bir çocukları oldu. Joanne’nin üç çocuğu olması üzere bir hayali vardı. 23 Ocak 2005’te Mackenzie Jean ismini verdikleri kızıyla bu hayali de gerçekleşmiş oldu.
(Kafenin bugünkü kullanımı)
Harry Potter yolculuğu
Joanne, Manchester’den Londra’ya bir uzun tren seyahatinde düşürdü kalbine Harry Potter’in karakterini. Çabucak başında kıssanın peşine düştü. Zira Harry’i çok net bir halde gördüğüne emindi. Onun katiyen bir büyücü olduğunu biliyordu ve büyücülük okulunun nasıl bir yer olduğunu hayal etmeye başladı. Raylar üzerinde süratle dönen tekerler, suratın gücü… Şu anda her şey onun için ilham kaynağıydı. O denli ki bu seyahat sona erdiğinde Joanne trenden inerken karakterlerin birçoklarını planlamıştı ve 7 kitaptan oluşan bir roman serisi yazacağının biliyordu.
Müthiş bir heyecan sarmıştı vücudunu. Kuşkusuz bu Joanne’nin hayatında yaptığı en manalı seyahatti. Fikrini çabucak hayata geçirdi. Elbette o denli karar verdiği an kadar kolay olmayacaktı. Romanını yazmak için oturduğu kafelerde ona eşlik eden bir küçük bebeği vardı. Romanını yazarken, masanın yanına yerleştirdiği pusetinde uyuta uyuta büyüttü küçük kızını Joanne ve İdeoloji Taşı 5 yılın sonunda bitti. Bu müddetin 4 yılı içinde hem çalışıyor hem de serinin başka kitaplarının konusunu düşünüyordu. Kuşkusuz kızından sonra hayatının en pahalı varlıkları olacaktı.
Sırlar Odası 2 yılını alacaktı, ki hala öğretmenlik yapmaya da devam ediyordu bu müddette. Azkaban Tutsağı ise 1 yıl sürecekti. Giderek daha da profesyonelleşmekti bu galiba. Joanne’nin en süratli yazdığı kitabı ise, Ateş Kadehi olacaktı.
Kitaplar her ne kadar çocuk kitabı kategorisinde basılsa da, yıllar sonra bu seriyi herkes okumaya başladığında “Kitaplarda yer alan büsbütün bana ilişkin bir espri anlayışı” diye açıklayacaktı yetişkinlerin de yadsınamayan ilgisini. Uygunla berbatın uğraşını düşünerek kurguladığı bu öykü, yaş fark etmeksizin herkesin beğenisini kazanacaktı…
(Hermione)
Kendinden bir parça
Bir röportajında ona fikirleri nereden bulduğu sorulduğunda, “Keşke fikirleri nereden bulduğumu bilseydim, sarfiyat orada yaşardım” diye yanıtlamıştı Joanne. Tekrar de bilmemekten mutluydu aslında. Tahminen de büyüsü buradaydı. Bazen bir şeylerin açıklamasını bildiğinde gizemli olduğu zamanlardaki kadar ballı lokma tatlısı olmayabiliyordu. Bu hayatın Joanne’ye geri yansımasıydı; aynadan aksinin muntazam yansıması. Bu işin cümbüşünün bozulmaması en doğrusuydu.
Yine de karşı konulmaz bir istekle, en çok Harry, Hagrid ve Profesör Lupin ile tanışmak istiyordu. Kurguladığı makûs karakterler de dahil hepsini çok seviyordu şüphesiz. En nötr kalabildiği ise, Hermione idi. Zira onu zati tanıyordu; Hermione, kendi çocukluğuydu…
Harry Potter ile gelen şöhret
Yazmak için geçirdiği 5 yılın lezzetini de yadsıyamazdı şüphesiz Joanne; ancak bütün bu serüven boyunca en keyifli olduğu an, kuşkusuz yazdıklarının basılacağını öğrendiği o mükemmel andı. Joanne, fenomen bir muharrir olmak üzereydi.
Joanne, tahminen hayalinin bile ötesinde bir şöhrete kavuşmuştu. Kavanoz tabanlı gözlüklerinin, tombul bedeninin intikamını alır üzere hissetmiş miydi sanki hiç?
Adı birinci kitabının basımında yayımcısının fikri ile J. K. Rowling halinde yer aldı. Zira yayınevi erkek okuyucuların, bayan bir müellifi okumaktan çekineceğini düşünüyordu. Müellifin erkek olduğu izlenimini uyandırmak okunmasını sağlayacaktı. Yayınevi bile Joanne’nin bu kadar okunacağını muhtemelen iddia edemezdi. Zira Harry Potter serisi tüm dünyada 400 milyon sattı…
Joanne, Charles Dickens’ten sonra, birinci defa kapılarda ucu bucağı görünmeyen kuyruklar oluşturan bir müellif olmuştu. Katıldığı okuma günlerinde bile tablo giderek ilginçleşebiliyordu. Zira kelam konusu J. K. Rowling olduğunda, bu küçük okuma aktifliği, 16 bin kişinin doldurduğu stadyumlara taşınabiliyor, dev ekranlara gereksinim duyulabiliyordu.
Öyle ki bu şöhret giderek Joanne’yi bunaltan bir hal alıyordu…
Sıkılmaya başladığında
Bu sıkılma basamağını şöyle anlatmıştı Joanne: ‘‘İlk iki sene, başıma gelenleri idrak etmeye çalışmakla geçti. Hayli zorlandım. Şimdilerdeyse, bütün bu patırtının günün birinde biteceği niyetiyle avunmaya çalışıyorum’’.
Aslında bu şımarıklık değildi. Yalnızca Joanne, kafelerde yazarken kendini rahat hissediyordu ve bundan yoksun kalmak istemiyordu, hepsi bu.
Galiba hepsi en sevdiğimiz kitaplar hakkında hissiyatımızla ilgili. Hepimiz okuduğumuz kitaplar bizim için yazılmış olsun istiyoruz. Joanne de kendisine hayıflanan küçük bir kızdan sonra daha net anlamıştı bu durumu. Edinburgh’daki bir imza günündelerdi ve yanına yanaşan küçük kız: “Burası neden bu kadar kalabalık?” diye söylendi Joanne’ye. Zira küçük kıza nazaran Harry Potter yalnızca onun kitabıydı ve bu kadar insanın burada olması anlamsızdı.
Ancak hayat yeniden de kimi alışkanlıkları döngüsü içine alma konusunda ustalığını gösteriyordu. Vakit geçti, J. K. Rowling, kendi içine bürünmek istedikçe artan şöhretine alışmanın yollarını buldu. Neyse ki Edinburgh’daki beşerler bu bahiste onu çok zorlamıyordu…
Başarılı günler
Joanne, kitaplarının süper satışlarından sonra kitap yazarak dolar milyarderi olan birinci müellif olarak tarihe geçti. Ayrıyeten bunun yanında onun için Birleşik Krallık’ın en güçlü bayanı olarak da anılıyordu.
Edindiği bu servetle Memleketler arası PEN Kulübü’nü kurdu.
Parmaklarıyla bütünleşen kalemindeki sihre inanan Joanne hala yazmaya, üretmeye devam ediyor. Hayallerde yaşamanın sağlıklı olan yanını keşfetmenin huzuruyla da muhtemelen daima yazmaya devam edecek.
Sınırsız hayal gücü ile büyüleyen, küçük büyük herkesin sevgilisi bir J. K. Rowling geçiyor bu dünyadan…
İyi ki…
Damla Karakuş
[email protected]
Instagram: biyografivekitap
