Ziya Selçuk kimdir
Koronavirüs sürecinde eğitimin meskene taşınmasına başkanlık eden, Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un hayat hikâyesidir…
Prof. Ziya Selçuk, Ulusal Eğitim Bakanımız. Covid-19 sebebi ile konutta kalmamız gereken günlerde Sıhhat Bakanımız ile birlikte en çok göz önünde olan isimlerden biri kendisi. Çünkü sıhhat şartları sağlandığında eğitim en değerli bahislerden biri. Çocukların okula gidebildiği bir sistem mümkün olmayınca, eğitim meskene taşındı. İstekli öğretmenler ve çalışan pek çok personel ile birlikte bu nizam sağlandı. Çocuklar EBA TV’den ve internetten eğitimine devam ediyor…
Onun hayatından kareler düşledim yazarken. Birazdan siz de okuyunca düşleyeceksiniz tahminen tıpkı şeyleri. Anlaşılmayan, dışlanan bir çocukluktan bugünlere uzanan, muvaffakiyetin tesadüf ve talih sözcüğüne sığmayacak kadar öbür bir şey olduğunu söz eden bir hayatın öyküsü bu…
Çocukluğu ve eğitim hayatı
Ziya, 1 Mayıs 1961’de, Ankara’da, Gölbaşı ilçesine bağlı Buyruklar Köyü’nde dünyaya gözlerini açtı. Onun ömrü buraya köklenmiş denebilirdi. Çünkü anne babası kente göçmeye karar verdiğinde o, yanında bir erkek kalsın diye düşünülerek babaannesi ile köyde bırakılmıştı. Burada şimdi minicik bir çocukken, 4,5 yaşında ilkokula başladı. İlkokula gitmek için yanlışsız bir yaş değildi. Ziya da ahenk sağlayamadı. Nagehan Alçı’ya bir davette, yıllar sonra silinmeye yüz tutmuş keskin kokan bir anı olarak şöyle anlatacaktı o günleri:
“Öğretmen A harfi çiz diyor, ben aykırı A çizip, ortasına da iki nokta koyuyorum. Daha küçük bir çocuğum, aklım oyunda. Nereden bileyim A’yı. Köyde gördüğüm ineğin gözlerine benzetiyorum aykırı A’yı. İçine nokta koyuyorum. Ancak bunu anlamadılar. Beni gerizekalı zannettiler. Sonra kente gittik, orada da okulda ahenk sıkıntıları oldu. Daima kaçardım, tekraren sınıfta kaldım.”
Evet, kente ailesinin yanına gelmişti nihayet; lakin zorlanıyordu. Tüm okul ömrü boyunca arkadaşları ve hatta öğretmenleri, onu farklı ilan etmişti. ‘Ben asosyaldim!’ diye kendine ve o gün bir gazeteciye itiraf edebiliyordu. Ancak bugünlere kolay gelmemişti. Yeniden de başarmıştı ve asosyallikten bir bağlantı uzmanına, öğretmene dönüşmüş, nihayetinde Ulusal Eğitim Bakanlığına uzanan bir hayatın hikayesiydi bu birebir zamanda…
Evet, beşerlerle bağlantı kuramıyordu ve sonra bir kitap okudu, hayatını değiştirmeye karar verdi. Kendi cümleleri ile aktarmak gerekirse şöyle tabir ediyordu bu dönüm noktasını:
“İnsanlarla bağlantı kuramıyordum. Dediğim üzere ben asosyaldim. Sonra ’ın, ‘Bir Adam Yaratmak’ isimli piyesini okudum ve ben de kendimi yarattım.”
Kendi kendine meydan okumuş, kendiyle savaşından zaferle çıkmıştı. Bir beşerle konuşmak tahminen başta çok zordu; lakin başarmıştı. Selçuk, o gün o davette 20 yaşına kadar bir bayanla hiç konuşmamış birisi olarak karşısındaki bayanlara konuşurken bunun ne kadar manalı ve bir o kadar heyecan verici olduğundan bahsediyordu. Manalıydı, zira bu davet 8 Mart Dünya İşçi Bayanlar Günü için verilmişti…
İletişimini kuvvetlendirme konusunda ise şöyle anlatıyordu kendini Selçuk, Alçı’ya:
“Otobüse biniyordum ve o gün için kendime ödevler veriyordum. Tanımadığım iki bireye saat sormak ya da selamlaşmak üzere. Öbür bir gün kumaş almayacağım halde kumaşçıya giriyor ve pazarlık yapıp çıkıyordum. Bu türlü böyle irtibat kurmayı, toplumsallaşmayı başardım.”
Liseyi, Ankara Atatürk Lisesi’nde tamamlayan Selçuk, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi’nden mezun olduktan sonra, Gelişim Psikolojisi üzerine yüksek lisansını tamamladı. Doktorasını ise, 1989’da, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Ruhsal Danışmanlık ve Rehberlik üzerine yaptı.
Takip eden süreçte Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı’nda Öğretim Vazifelisi olarak yer alan Ziya Selçuk, Doçentlik ve Profesörlük unvanlarını da burada aldı…
Mesleki ömrü ve siyasetin izleri
Evli ve üç çocuk babası olan Selçuk, akademik mesleğinin yanında çok sayıda özel eğitim öğretim kurumunun da kuruluşunda bulundu. TED Üniversitesi bunlardan biriydi. Ted Üniversitesi’nin kurucusu olmakla birlikte Mütevelli Heyeti Lider Yardımcısı oldu.
Yükseköğretim kurumlarında uzun yıllar öğretim üyesi ve yönetici olarak yer alan Selçuk, müfredat reformunda sergilediği muvaffakiyet ile 21 Mart 2003’te, Ulusal Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Konseyi Başkanlığı vazifesinde getirildi. Bu vazife Mayıs 2008’e dek sürdü. Pek çok resmi ve özel okulun kuruluşu ve modellenmesine liderlik etti. Eğitim konusunda aldığı misyonları hakkıyla yerine getirmek için çok çalışan Selçuk, Avrupa Birliği Üyelik Müzakereleri kapsamında Türkiye’nin yer aldığı otuz beş başlıktan, “Bilim ve Eğitim” başlığının görüşmelerinde Türkiye’yi temsil etti.
Eğitim alanında gönlünü ortaya koyarak işlerini yürüten Selçuk, eğitim siyaseti alanında çalışmalarda bulunan STK’lara da başkanlık ve üyelik yaptı. Satranç Federasyonu İdare Konseyi Üyeliği, PDR Derneği Yöneticiliği, TUBİTAK-SOBAG Yürütme Heyeti Üyeliği, Voleybol Federasyonu Eğitim Heyeti Başkanlığı, memleketler arası kuruluşlarda proje uzmanlığı, köşe müellifliği misyonlarını de hakkını vererek yerine getirdi. Ayrıyeten Türkiye Zekâ Vakfı İdare Şurası Üyesi ve TÜBİTAK Küme Yürütme Komitesi Üyeliği, Yunus Emre Enstitüsü Bilim Diplomasisi Heyet Üyeliği, bilimsel mecmua editörlüğü üzere birçok misyonu de sürdürdü…
Kitapları
Selçuk, rehberlik, irtibat, davranış, öğrenme, mizaç üzere bahisleri üzerine yaptığı araştırmalar ile kitaplar ve yüzlerce makale yazdı.
Prof. Selçuk, ‘İnsan Bağlantılarında Kendini Açma’ ismini verdiği kitabını 1995’te yayınladı. Akabinde 1998’de, ‘Gelişim ve Öğrenme’ ve ‘Okul Tecrübesi ve Uygulama’, 2000’de ‘Dikkat Eksikliği ve Hiperaktif Çocuklar’ ve ‘Sınıf İçi Rehberlik Uygulamaları’ geldi…
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk
2018’de, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni kabineyi açıkladığında MEB için sürpriz bir isimden bahsediyordu. 10 Temmuz 2018 tarihinde, Talim Terbiye Heyeti Eski Lideri Prof. Selçuk, yeni Ulusal Eğitim Bakanımızdı. Böylelikle eğitimci bir profesör, MEB koltuğuna oturmuş oldu.
Görevinin açıklandığı gün Selçuk, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen basın toplantısındaki konuşmasında şunları kaydetti:
“Yepyeni bir heyecanla yesyeni bir hizmetin daima birlikte, bir ortak lisan üzerinden inşa edilmesinin peşindeyiz. Bunun ne kadar güç bir misyon olduğunun farkındayız. Bu güç vazifenin de şahsi bir sıkıntı olmadığının, ferdi bir iş olmadığının, bunun bir grup işi olduğunun, bunun bir millet ödevi olduğunun farkındayız. Münasebetiyle bizim önümüzde çok uzun ve şiddetli bir yol var ve bunun için bilimin, aklın ışığında elimizden gelen bütün uğraşı grubumuzla göstereceğiz.”
Bugün Ziya Selçuk
Bugün hepimizi meskende kalmak durumunda bırakan Koronavirüs ile verdiğimiz savaşta Selçuk, eğitim konusunda alınan tedbirler ve uygulanacak metotlara başkanlık ediyor. Çocukların ve gençlerin okula gidemeyişi üzerine eğitimi onların meskenine sunmak için canla başla çalışan Selçuk ve takımı, bu süreçte eğitimin sanal ortamda uygulanmasına karar verdi…
İçerikler İstanbul’da 5, Ankara’da 3 olmak üzere TRT stüdyolarında hazırlandı ve birinci ders 23 Mart’ta başladı. Birinci ders için TRT Ankara Oran Stüdyosunda kamera karşısına Selçuk da geçti. Uzaktan eğitimin açılışını konuşmasının akabinde zil çalarak yaptı. Çekim sonrası yaptığı açıklamada, eğitimin de bu güç sürecin bir kesimi olduğunu lisana getiren Selçuk, konutta kalınması gerekiyorsa, eğitimi konutta nasıl devam ettireceklerinin yollarını arayışlarını ve bulunan tahlili anlattı. Geçmişten bu yana hazırladıkları bir çalışmalarını TRT ile işbirliği ve istekli yüzlerce öğretmen ile teknisyenin de iştiraki ile hayata kazandırdıklarını tabir etti. Temel gayenin ise, bu süreçte çocukların eğitimden kopmaması ve okuldan soğumaması olduğunun altını çiziyordu. Ayrıyeten dünyada uzaktan eğitimi bütün öğrencileri için internet ortamında birebir anda sunan bir ülkenin daha olmadığını, Türkiye’nin bu bahse öncülük ettiğini de belirtiyordu.
Prof. Selçuk, bu süreçte pek çok bakan üzere toplumsal medya hesaplarından da sürecin içinde kalıyor. 23 Mart Pazartesi 09.00’da dersin başlayacağını da tekrar buradan duyurmuştu. Selçuk, bununla birlikte Türkiye’nin her bir öğrencisini kendi öğrencisi bilip onları motive edecek sıcak paylaşımlarda da bulunuyor. Toplumsal medyada paylaşımlara doyulamayan, el yazısı ve imzasını içeren bir fotoğraf ile birlikte yayınladığı bir tweet dikkat çekmişti örneğin.
“Çocuklar meskende sıkıldığınızı, okulu özlediğinizi biliyorum. Buradan kelam olsun, okula döndüğümüz birinci günün birinci teneffüsünü, o güne özel olarak 40 dakika yapacağız.”
Bakan Selçuk’un bu paylaşımı, pek çok markanın da iştirakiyle neredeyse bir toplumsal sorumluluk projesine dönüştü. Belediyeler özel ikramlar kelamı verdi. Çorum leblebi, Giresun fındık, Maraş dondurma olsun dedi… Okulun açıldığı o gün birinci teneffüs pek şenlikli olacak gibi…
Ayrıca bu süreçte ayrıntı atlamamaya da bir eğitimci gözüyle ihtimam gösteriyordu. Bir paylaşımı şöyleydi Selçuk’un:
“Çocuk-ekran ilgisinin fazla olmaması gerektiğini savunurken, bu süreçte mecburen okulu ekrana taşıdık. Çocuk günlük ekran hakkını derslerinde kullanır, eğlenme ve dinlenmeyi ekranla değil ailesiyle irtibat içinde geçirirse muhtemel bir ekran bağımlılığını daima birlikte önleriz.”
Maske üretimi konusunda her gün haberlerde Meslek Liselilerin muvaffakiyetlerini okuyoruz. Selçuk, bu bahiste da his ve fikrini şöyle lisana getirmişti:
“Bir meslek lisesinde Makine Teknolojisi dersi okutulacak ve o denli bir gün gelecek ki bu liseler tüm ülkenin maske gereksinimini karşılamada öncü olacak. Yüzüme taktığım her maskede meslek lisesi öğrenci ve öğretmenlerinin gururunu taşıyorum. Daha daha fazlasını başaracağız inşallah.”
Bununla birlikte öğrencileri birlik olma şuurunda tutacak paylaşımlarına da devam ediyor. Yaklaşan 23 Nisan için, ki bu yıl Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın 100. yılı, Twitter’den şöyle bir paylaşımda bulundu:
“Hayalleri kocaman çocuklarıma bir çağrım var: Hayallerinizin hikayesini yazın. Sınıf öğretmenlerinize ya da Türkçe öğretmenlerinize gönderin. Ortalarından belirleyeceğimiz 100 hikayeyi 23. Nisan’ın 100. yıldönümünde kitaplaştıralım. Hayalleriniz kütüphanelere girsin.”
Küçücük bir çocukken okulun kendisini anlamadığını iliklerine kadar hisseden o çocuk, tahminen diğerleri tarafından kabul görmüyordu; o da kendini kabul etti. Kendinden yeni birini inşa etmek için var gücü ile çalıştı. Çok okudu, ideolojiye psikolojiye merak sardı ve yolu böylelikle muvaffakiyetten geçti. Tahminen de insanın hayatında nitekim birtakım şeyler tesadüf deyip geçilemeyecek kadar manalı. Yola böylesine güç başlamışken, yaşadığımız sürecin Bakan Selçuk’un periyoduna denk gelmiş olması, kim bilir onun yüreğinde nasıl öbür fırtınalar koparıyor…
Bu süreç ülkece hepimizi çok yıprattı; lakin bir yandan içimizdeki düzgünlük hissinin fitilini de ateşledi. Sıhhat kadar değerli bir bahis olan eğitim, böylelikle durmadı. Dinamizmini yitirmeden yoluna devam ediyor. Bakan Selçuk’a ve her bir meslektaşına, grubundaki her bir çalışana da ayrıyeten teşekkür etmek gerek. Ve doğal yeniden bu sürecin bir an önce geçmesi ortak dileğimiz…
İlk teneffüs coşkusunda buluşmak üzere…
Damla Karakuş
[email protected]
Not:
Biyografisini okumak istediğiniz şahısları lütfen bizimle paylaşın.
Instagram:
