Asım Gültekin kimdir
Birçok mecmuanın yayına başlamasına öncülük eden, tam biz kelamlık ve seyahat tutkunu, uzun yıllar yaptığı kültür çalışmalarıyla tanınan Asım Gültekin’in hayat hikâyesidir…
Asım Gültekin, dergiciliğe bir hastalık derecesinde bağlıydı ve bunu hoş bir hastalık olarak tanımlıyordu. Hem okumanın hem gezmenin insanı yetiştirdiğini savunan bir yaklaşımla ömrü boyunca okudu ve 20’den fazla ülke gezdi. Secdenin her şeyin başlangıcı olduğuna inanıyordu. Tam bir kelamlık ve seyahat tutkunuydu. 300’den fazla sözlüğü vardı. Meskenine birinci sefer gelmiş birisine kesinlikle kitap ikram ederdi. Bu bir etkileşimdi. Paylaşıldıkça çoğalan bir bilgi aktarımıydı. Kendisini tüm sözcüklerin aşığı olarak tanımlıyor, öte yandan manası dışına çıkarılmış, hedefi ve biçimini yitirmiş sözcükleri sevemiyordu. Şahsî gelişim, psikoloji, proje, alışkanlık bunlardan birkaçıydı…
En değerli meziyetleri ortasında katiyen çok hoş güllaç yapıyor olması sayılabilirdi. Güllaç konusundaki hassasiyetini şöyle anlatıyordu:
“Güllacı niçin yapıyoruz? Güllacın bir ideolojisi var. Birincisi Osmanlı tatlısı. İkincisi gülden yapılıyor. Gülün bizim için başka bir ehemmiyeti var. Manevi manaları da var. Beyaz olmasının farklı bir estetik tarafı var. Ramazan üzere hoş bir ayla alakalı olmasının farklı kıymeti var. Ramazan dışında da yaptığımız oluyor ancak. Birkaç sebep güllacı başka bir yere oturtuyor. Hafif olmasına dikkat ediyorum. Hoş dediğimiz o denli. Şekeri çok olursa o pek hoş olmuyor. O da şey tabi ilmi, irfanı, sanatı seven arkadaşlarla bir muhabbet vesilesi olarak…”
Pek çok hoş işle meşgul, kültür sanat dünyasına hoş bir isim bırakan Gültekin, dün geçirdiği kalp krizi sonucu hayata veda etti. Şimdi 45 yaşındaydı.
Ruhu şad olsun…
Çocukluğu ve eğitim hayatı
Asım, 1975’te, Amasya Taşova’da dünyaya geldi. Kökleri dedelerinden ninelerinden yana Artvin ve Selanik’e, Ahıska Türklerine dayanıyordu.
Okumaya düşkündü. Bilhassa tarih merakını celbetmişti. İlkokul üçüncü sınıfa giderken sınıf arkadaşlarıyla tarihteki uydurma kahramanlara inanmamayı hedefleyen bir kümenin kurulmasına öncülük etmişti. Mecmua okumanın bedelini de erken yaşlarda kavramıştı. Gül Çocuk, Kandil Çocuk, Yediiklim, Kardelen, Selam, İslam, İslami Edebiyat, Teklif Kayıtlar, İkindi Yazıları abone olduğu birinci dergilerdendi.
Lise tahsilini Taşova İmam Hatip Lisesi ve Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi’nde tamamladı. Kartal Anadolu İHL’de, kültürel çalışmalara öncülük eden bir öğrenci profili çizdi. Okula kattığı yeni çalışmalarla bir dinamizm geliştirdi. Okulun 1989’da çıkamaya başlayan mecmuası ‘Seher’e takviyesini, bilhassa İmam Hatiplilerin en güç geçen yılları 1997-2009 ortasında da dışarıdan katkılara göstermeye devam etti.
Asım, gittiği okulun evvel kütüphanesine bakan birisiydi. Çabucak yerini öğrenir, tabir yerindeyse oradan yaşayan bir gençti. Namazını kaçırmadan eda eden bir gençti. Kütüphaneden o kadar çok ayrılmak istemiyordu ki, mescide gitmektense mümkün mertebe kütüphaneye çabucak bir seccade serip, namazını orada kılmayı dilek eden bir üslubu olduğunu anlatıyordu bir röportajında. Ve o röportajda kendisinden kelam etmeyi şöyle sürdürüyordu:
“… Kitaplar, dergiler… Tarihimi anlatmaya kalkıştığımda aslında onlardan bahsetmiş oluyorum. Şu okulu okudum diyerek değil yani. İşte şu mesleği yapıyor değilim. Mesleğim öğretmenlik değil aslında. Mesleğim okumak yazmak diyelim.”
Üniversite tahsili için tarifi da bundan farksız değildi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Edebiyat Öğretmenliği Bölümü’nden mezun olmuştu. Yeniden röportajında asıl okuduğu yeri şöyle özetliyordu:
“Üniversite okudum; ancak asıl okuduğum yer: Sezai Karakoç’un, Rasim Özdenören’in, Nuri Pakdil’in, Cahit Zarifoğlu’nun, Ahmet Efe’nin, Mevlana İdris’in kitapları. Asıl okuduğum şey onlar. Okula aslında mecbursun, gidiyorsun. Yedi yaşında okula gitmeye başladım. Hala okula gidiyorum yani bir biçimde. 35-36 yıldır okula gidiyorum. Kötü bir şey. Üstelik okullara, eğitime karşıyım bir yandan da.”
Tabii üniversitede de etkin bir öğrenci olmaya devam etti. Yılda bir sayı olmak üzere çıkan Biat Mecmuasını 5 yıl çıkardı. Birlikte yol aldığı gençlere de 50’den fazla mecmua çıkarmalarında takviye oldu…
Kariyeri
Asım Gültekin, mesleği boyunca Yediiklim, Yörünge, Vakit, Sağduyu, Ulusal Gazete, Yeni Şafak gazetelerinde kültür sanat içerikli yazılarını yayımladı. Ayrıyeten pek çok mecmuada de yazmayı sürdürdü. Düş Çınarı, Gerçek Hayat, Yörünge, Genç, Yediiklim, Kırklar, Şehrengiz o mecmualardan yalnızca birkaçıydı. Ayrıyeten İz Yayıncılık bünyesindeki aylık Kitap Postası Mecmuasını de 20 sayı çıkardı. Mecmualar için öylesine çok yazıyordu ki, dergiciliğin büsbütün bir hastalık olduğunu da söylüyordu. Pek natürel hoş bir hastalıktı. Bununla birlikte dergicilik ve kültürel faaliyetlerle ağır meşguliyetinden sebep yazdıklarını kitaplaştırmayı ihmal etmişti. Bir röportajında şöyle diyordu:
“Kırk yaşına kadar kitapsız geçirdim ömrümü. Kitapsız derken kitap okuyordum; fakat kendi kitabım yoktu. Kendi yazdığım bir kitabım yoktu. O denli bir kitapsızlığın içerisinde çokça konuşuyor idim; lakin o konuştuklarımı mecmualarda yazıyordum. Ancak bir kitap haline gelmediğinden ki onları artık şöyle düşünün yani şu an 8-10 tane kitap olabilecek yazılarım var. Ama bunların yalnızca bir tanesi kitaplaşabilmiş. Öbürleri evsiz kalmış çoluk çocuk üzere düşünün. 8-10 çocuk ortalıkta şu an yani. O denli bir sorun var.”
Gültekin, mecmuanın fikirleri topluma daha birinci çıktığı andan görme imkanı sunduğunu düşünüyordu. Şöyle açıklıyordu bu durumu:
“Mesela 1986 yılında çıkmış, otuz yıl sonra kitaplaşmış bir makaleyi hatırlıyorum. O mecmua benim 1991 üzere 4-5 yıl sonra elime geçmiş. Oradan okumuşum o makaleyi. Lakin o makale otuz yıl sonra kitaplaşıyor. Otuz yıl boyunca mecmuada kalıyor. Yani dergicilik çok değerli ve o mecmuanın özgün, orjinal, nitelikli bir mecmua olması ise çok çok daha değerli bir şey.”
Dünya Bizim web sitesi ve Cafcaf Mizah Mecmuasının Genel Yayın Direktörlüğünü yapıyordu. Ayrıyeten pek çok kültürel yayın ve oluşumda da faal olarak yer alıyordu. Alanında edindiklerini paylaşmak için çabaladı. Yüzlerce seminer, konferans ve toplantı düzenledi ve bir o kadar da konuğu oldu. timoloji dersleri ve seminerleri verdi.
Tüm bunların yanında Gültekin bir öğretmendi. ‘Pendik Özel Birikim İlköğretim Okulu, Eminönü Matbaa Meslek Lisesi, Beyazıt İşitme Engelliler İlköğretim Okulu, G. Antep İslahiye Boğaziçi İlköğretim Okulu, Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi, Pertevniyal Lisesi, Beyoğlu Fındıklı Lisesi, Üsküdar İmam Hatip Lisesi’nde Edebiyat Öğretmeni olarak misyon aldı. 2008’de, ‘Yılın Öğretmeni’ seçildi.
Türkiye Müellifler Birliği İdare Heyeti Üyesi, Mizah Derneği Lideri, Türkiye Mecmua Editörleri ve Yayın Direktörleri Birliği (TÜRDEB) Kurucu Üyesi, Sade Hayat Derneği İdare Heyeti Üyesi, Yedihilal Derneği Lider Yardımcısı olarak çalıştı.
Kariyerinin yanında hayatına bir evlilik ve iki çocuk kazandırdı…
Cafcaf Mizah Mecmuasını kurdu
Gültekin, 2006’da Cafcaf Mizah Dergisi’ni çıkardı. Bir röportajında mecmuayı tanımlamasını ve neden çıktığını anlatması istendiğinde şöyle demişti:
“Türkiye’de bir vakitler İslami kesim gelince, bizi kesecek diye bir psikozla yaşardı çağdaşcı seçkin. Bizim kesim ise bir türlü kimseyi kesmiyordu! Başından beri mizah konusunda bu kesimde bir boşluk vardı. Bu da bizi kesmiyordu. Bu türlü böyle biz de İslami yöntemlere nazaran kesim yapalım dedik!”
Dışarıdan bakınca nasıl göründükleri konusunda ise yaklaşımı yeniden espriliydi:
“Dışardan bakılacak olursa dinciliğinden fazla ‘entel dinci’ ve ‘şamatacı’ denebilecek bir mecmua olduğumuz söylenebilir. Fakat kimileri tutup Amerikancı, yobazlar’ olduğumuzu söyleyebilir. Kimileri ‘dinde gülmek yok ki bunlar niçin gülerek çağdaş unsurlarımızı sulandırıyorlar, asalım bunları’ diyebilir.”
Mizahın yapılması gerektiğini; ancak insanlara düşmanlık gütmek için yapılmaması gerektiğini vurguluyordu. Hakaret içermemeli, insanların zaaflarını kullanmamalıydı. Tersine, zekâ, ahlak, çalışkanlık üzere insanlardaki artı özellikleri hitap etmeliydi. Bu mevzuda şunları söylüyordu:
“Yani karikatür bir yetenektir, espri yapabilmek bir yetenektir. Espri yaptığında karşındakini kırmamak bir yetenektir. Her şeyi batırmamak bir yetenektir. Yani tatlı bir biçimde ortada bir sorun varsa, o sorunu söz etmek düzgün bir şey. Bunun takdir edilmesi, teşvik edilmesi lazım.”
Dergi çıkarma konusunda daima en dikkat ettiği şey, kalemi güzel kim varsa onu dergiye dahil etmekti. Bu iş o denli arkadaşımız diyerek olmazdı. Yetenek avına çıkıyordu. Bir kimsenin düzgün yazdığını da konuşmasından, gündeminde, okuyan biri olduğunu anlamasından, keder ettiği şeylerden analiz ediyordu. “Bir mecmuanın sonlarını okul değil kalem belirlemeli diye düşünüyorum. Münasebetiyle yeterli yazanlara kancayı atacaksın diye düşünüyorum.” diyordu.
Dergi işini uygun yaptığını da insanların fark etmesinde, olağanüstü bir mecmua yaptığını düşünmesinde, ‘Kimmiş bunlar?’ diye sormasındadır. Bu işin sırrını işte bu türlü açıklıyordu ve ‘Dolayısıyla dergicilik biraz yazının gücü kısmı’ diyordu. Ve en elzem şey de mutlaka meraktı.
Bunlarla birlikte alan dergiciliğini de pek değerli buluyordu. Örnekleyerek şöyle açıklıyordu bir röportajında:
“Diyelim ki bir tarih mecmuası, bir masal mecmuası, ağaçlarla ilgili bir mecmua, yalnızca ağaçları el alan, şehircilik üzerine bir mecmua, yalnızca mizah mecmuası, yalnızca felsefi sorunların ele alındığı bir mecmua, yalnızca hikayelerin ele alındığı bir mecmua. Bu stil bir dergicilik bana çok yararlı geliyor. Hele hele bunu yapanlar genç arkadaşlarsa. Diyelim ki ağaçlar üzerine siz bir mecmua yapmaya başladığınız. Üç ayda bir ağaç mecmuası çıkarıyorsunuz. Beş yıl sonra sizinle görüştüğümüzde ağaç sorununu sizden uygun bilenler ile karşılaşabilir miyim bilemiyorum. Muhtemelen o bahiste memleketteki en yeterli bilenler sizler olursunuz yahut sizin üzere bilen bir kaç kişi daha olabilir. İşte elli altmış yaşlarında birkaç profesör yahut toprakla çok haşır neşir olan birkaç bilge çiftçi amca bilebilir sizin kadar. Alan dergiciliği bu türlü bir şey. Herkesin yaptığı usulde dergicilik yaptığında da işte herkesin yaptığını yapmış oluyorsun. Her şey var bizim mecmuada diyorsun; fakat her şey çok sıradan ve sığ bir biçimde yer alabilir. O denli bir tehlikesi var her şeyden bahsetmenin. Neden bahsedeceğini, neyle ilgileneceğini daha evvelce biraz belirlemiş olan arkadaşlar çok hoş şeyler yapabilirler diye düşünüyorum ve bunu yapan arkadaşlar da yok değil. Bu türlü mecmuaları ben hayranlıkla falan okuyorum yani açıkçası.”
Sözcüklere düşkündü
İlkokula gittiğimde diye anlatmaya başlıyordu bir röportajında. Pek çok şeyin ayırdına ilkokulda okumayı söktüğünde, algısını açtığında, sorular sormaya başladığında varmıştı. Sözcüklere karşı ilgisi de işte bu türlü okulda bir şeylerin yanlış öğretildiğini düşünmesiyle başlamıştı. Zira öğretmen annesinden bahsediyordu. O dersi ve fark ettiklerini şöyle anlatıyordu:
“İşte başörtülü bir bayan. Evvelden Osmanlı vaktinde çok makus giyiniyordu bayanlar. Ondan sonra çağdaş giyinmeye başladılar. Bu türlü daha güzel oldu. Berbat dediği, baktım annem üzere giyinen bir bayanın resmi var ders kitabında. İlkokul iki ya da üçüncü sınıfta mıydım bilmiyorum…”
Okulda dinledikleri ile konutta yaşadıkları ortasında istikrar kurmaya çalışan bir çocuk oldu sonra. Doğal okumaya merakı kamçılamıştı bu durumu. Okuduğunu, dinlediğini, hayatta karşılaştığını sorgulama yansısı geliştirmeye başlamıştı.
Peki ne yapmalıydı?
Annesine sormuştu. O da bilebildiği kadar bir şeyler anlatmıştı. Ağabeyi öteki bir kentte üniversite okuyordu o sıra. Fırsatını buldukça sorularını ona soruyordu. Bir şeyler sorabileceği ve tatmin edici yanıtlar alacağını birini etrafında her vakit bulamıyordu. Sonunda soluğu ilçedeki kütüphanede aldı. Buradaki ablayla da güzel anlaşmıştı. Vakitle adeta kütüphanenin mesaili çalışanları kadar vakit geçirir oldu. Kitapları karıştırıyor, bulduğu bir bilginin peşinden öbür kitaplara sürüklüyordu aklını. Sonra sözlükler ilgisini çekmeye başladı.
Ve şöyle diyordu:
“Bir vakit sonra sözlükte yazılanların yanlışsız olmadığını görmeye başladım.”
Her vakit bir şeylerin göründüğü üzere olmadığı ayırdına da o vakit varmıştı. Ya da her şey fazla yüzeyseldi. Sözlüğe bakarken titizlenmek gerektiğini çözmüştü. Yüzeysellikten çok araştırmalarını uygun, dikkatli hazırlanmış sözlüklerden yapma muhtaçlığına düşmüştü. Üzüme neden üzüm deniyordu? Nar neden vardı? Şeftali ile zerdali ortasındaki ilgiyi merak ediyordu. Sonuçta ikisi de ‘-ali’ ile bitiyordu. Öte yandan bunlar o denli her sözlükte yazmıyordu. Etimoloji sözlüklerine ilgisi de bu türlü başladı.
Çünkü sözlüklerde Türkçe sözlerin birinci manaları pek bulunmuyordu. Örneğin ‘otuz’ sözüne bakıyordu. ‘Yirmi dokuzdan sonra gelen sayı’ karşılığını buluyordu. Güzel de Asım neden otuza otuz dendiğini merak ediyordu. Yerini değil, manasını soruyordu. Bir röportajında şöyle diyordu:
“Velhasıl merakını öldürmezsen sözlükler senin işine bayağı yarıyor. Dikkatli değilsen biraz okuyorsun, merakını öldürüyorsun: ‘Ha böyleymiş!’ Sanki o denli mi? ‘Acaba o denli mi?’yi bir hastalık derecesinde değil; lakin canlı tutmak seni ister istemez sözlüklerle güzel arkadaş haline getiriyor diyebilirim.”
Ve Asım, katiyen sözlüklerle güzel arkadaşlık ediyordu. Beş yüz tane sözlüğü de olsa, beş yüz birincisi göz çıkarmazdı. Onda yoksa acımaz, alırdı…
‘Dünyanın bütün sözleri benim sevgilimdir’
Evet, bu türlü diyordu: Dünyanın bütün sözleri benim sevgilimdir. Dünyaya bu gözle bakıyordu. Meğer biri yandan kimi sözlerin manası dışında kullanımı, maksadı ve biçimi bu durumu değiştirebiliyordu. Bilhassa gençlerle sohbetlerinde bu mevzu üzerine fikirlerini paylaşıyordu. Bir röportajında bu mevzudaki kanısını uzun uzun örnekleyerek şöyle anlatıyordu:
“Mesela eğitim sözünü sevmiyorum. ‘Eğitmek’ diye bir söz var; lakin ‘eğitim’ diye bir söz yok. ‘Eğilmek’ diye bir söz var, ‘eğilim’ de diyorlar. Birtakım sözler bu türlü uydurukça, öz Türkçe de dedikleri bir özelliği taşıyor. Nesebi gayri sahih sözler diyoruz ona Türkçede; üç harfle de söz edilir. O üslup sözler biraz rahatsız eder beni. Zira kökü yoktur o üslup sözlerin ve zihnimizin dil-zihin bağlantısında yolu kapatır, tıkar yani. Esasen o çeşit sözleri uyduranlar da genelde işi gücü yol kesmek olan, haydutluk olan, banka soymak olan, özgürlük gayreti ismi altında soygunculuk yapan şahısları bize kahraman diye sunan tipolojinin uydurduğu sözlerdir. Yani kökü dışarıda anlayışların peşine düşerek Türkçeye bir katliam yapmışlar. Bunun dışında mesela ‘kişisel gelişim’ hoşlanmadığım bir alan. Şahsî gelişimi fazla ferdî buluyorum, fazla çıkarcı. Ondan sonra ‘psikoloji’ diye bir kelimeyi dertli buluyorum. Yani psikoloji dediğimiz konuda ağır hastalık durumu görüyorum. Psikolojiyi eleştiren kitaplar okudum. Münasebetiyle insanların psikolojiye biraz fazla düşkünlüğü beni rahatsız edebiliyor. Söz olarak baktığımda ne ‘psiko’ sözü ile ne de ‘loji’nin geldiği ‘logos’ sözü ile bir sorunum yok mesela. ‘Bilim’. Bilime karşıyım, bilgiden yanayım. Bilgiyi tahkik etmekten, sorgulamaktan yanayım; fakat bilim denilen şeyin çok ucube, garip bir şey olduğunu düşünüyorum. Hele bilimsel denilenin bilimle alakasının da olmadığını düşünüyorum. Zira Türkçede ‘s’ sesinin ne manaya geldiğini biliyorum. ‘S’ dışarı çıkarmak manası katıyor söze. Yani bilimsel dediğin vakit o bilimle alakalı değil, bilimin dışında demiş oluyor aslında Türkçedeki ses bilgisinin kuralları içinde baktığında. Fakat bu kelimeyi uyduranlar bunlara pek dikkat etmediği için birçok beşere bilimsel işler yaptırıyorlar. Yani bilimle alakası olmayan işler yaptırıyorlar ve ortaya koydukları da zati bilim bile olmuyor. Bilim olsa bile esasen bir sorundu de, zira bilimle de aram beğenilen değildi. Lakin bilgi eyvallah, bilgiye aşığım. Onu da söyleyeyim; lakin bilime değil.”
Gençlere neyi tavsiye ediyordu
Gültekin, gençliği çok bedelli buluyordu. ‘Genç’ söz manası olarak ‘hazine’ demekti. Arapçada ‘kenz’, Farsçada ‘gencine’ diye geçen gençlerin üzerine düşen görevin bu hazinenin kıymetini bilip onu çoğaltmak olduğunu düşünüyordu. Kendisini mahvetmemeliydi ve bunun en hoş yollarından biri muhakkak vaktine ve alnına sahip çıkmaktı. Secde etmeyi bilmeliydi. Kibre kapılmadan, kimin karşısında eğildiğini bilmeliydi. Ve etrafını nasıl ve kimlerle donattığını…
Tabii en kıymetli mevzulardan biri de, okumadan olmazdı! Kainatı, insanı ve kitapları okumalıydı. Bilhassa günümüz çağında interneti salt bilgi kaynağı olarak kullanmak, aldanmaktı. Bilgiyi sorgulamak, hakikat bilgiye ulaşmak o denli kolay olamazdı. Bunun farkında olan bir gencin, bir insanın hoş işler yapacağını düşünüyordu.
Bunun yanında insan etrafını yeterli bilmeliydi. Oturduğu mahallede kaç müellif, şair var ya da oturduğu semtte hiç ressam var mı? Kimlerle tanışmalı? Bunları güzel değerlendirmeliydi. Şöyle açıklıyordu kendi etrafını:
“Ben mesela biliyorum mahallemde kimler var az çok. Bir de bildiğim az; ancak o bilebildiğim bile yirmi kişi falan en az. Bir de dört beş aydır burada oturuyorum. Taşındığım mahallede süreçle tahminen 3-4 katı daha birilerinin olduğunu öğreneceğim. Hani etrafımızda kim var, İstanbul’da kim var? Diyelim ki vefat etmeden, gitmeden buradan, ortamızdan ayrılmadan illa hepsi yaşlı da olması gerekmiyor. Yani tahminen de yeryüzünün en hoş secde eden çocuğu senin mahallende. O çocuğu bir tanımak, görmek, onunla bir selamlaşmak, musafahalaşmak yeterlidir. Yani artık İbn-i Rüşd ile İbn-i Arabi’nin müsabakası anlatılır kitaplarda. Birisi on bir yaşında öbürü de artık kırk elli yaşlarında mı ne! On bir yaşındaki adam İbn-i Arabi ile görüşmesi anlatılıyor İbn-i rüşd’ün. Artık etrafınızda kim var kim yok, kimden istifade edebilirim? Bunun sıkıntısına düşmek bir genci baş tacı eder diye düşünüyorum ve bilhassa bunu tavsiye etmek isterim.”
Çevresini nasıl kurdu
Gençlere öğütlediği üzere kendi etrafını de kurmuştu elbette. Etrafını oluşturan beşerlerle nasıl tanıştığı sorulduğunda şöyle başlıyordu anlatmaya:
“Bir kez selamlaşmak hoş. Ben mesela bir zat biliyorum doksan yaşlarında artık Mekke’de yaşıyor. İstanbul’a geldiğinde herkese yolda giderken selam verir. Herkesle selamlaşmak çok kıymetli. İki ilim meclislerini aramak çok değerli. İlim irfan meclisine gidersin, bir yerde rastgele bir konuşma, sohbet, konferans, vaaz bir şey var mı dersin. Bir gün gidersin sosyalist bir yere ne yapıyorlarmış, ne ediyorlarmış bakarsın. Orada güzel bir insan var mı vesaire? Öteki gün gidersin diyelim ki farklı bir anlayışta birileri. Aradığın vakit bulacaksın bunları…”
Bir şeyi bulmanın yolu, onu aramaktan geçiyordu. Bir suya taş atıp küçük tesirler oluşturmak üzereydi birinci adım. Sana güzel gelecek biriyle tanışıyorsun, sonra onun vesilesiyle bir diğeriyle tanışabiliyorsun. Ve sonra bir diğeri. Halka giderek büyüyor sonra. Fakat yetmeyeceğini de şöyle anlatıyordu:
“Ben şahsen tanıştığım muhabbetim olan vesaire muharrir sayısı bilmiyorum kaç bindir. Zati yazı yazmaya başlattığım insan sayısı binden fazla. Lakin bitmez yani tanıştığın biriyle tanışınca da bitmez. Mesela tanıştığın biri sana Akşemsettin’den bahsediyor. Sen şimdiye kadar Akşemsettin ile ilgili kimden on beş dakika bir şey dinledin. Kimseden! Kimden okudun on beş dakika. Hani iki tane kıssa okursun Akşemsettin ile ilgili. Mikrobu bulduğunu duyarsın işte. Aksemsettin’in kitabını eline almak aklına geldi mi? Gelmez, zira arasan da bulamazsın. Zati ben biraz da hem yaşayan âlimi muharriri arıyorum hem de Cahit Zarifoğlu’nun Menziller kitabını elime aldığımda esasen -bunu buraya bağışlayan kişiyi de tanıyorum- onunla konuşmuş oluyorum, görüşmüş oluyorum. Ne kadar hoş bir şey. Vefat edeli otuz yıla yaklaşmış; lakin benle konuşabiliyor yani. Bir vakit sonra buna da geliyorsun. Yani kitap dostu insanlara bakarsanız onların etrafında çok da bu türlü ferdi falan olmadığını görürsünüz. Hani birkaç yıldır okuyanlar değil de, 15-20 yıldır kitaplarla haşır neşir olanlarda görürsünüz. Uygun okuyucu esasen azdır. Hasebiyle onlar birbirlerini tanıyorlar bir formda dışarılarda falan. Hani o denli tak sen niçin okuyorsun, gel sarılalım falan yok tabi de; lakin bir biçimde tanıyabilir onlar birbirlerini diyebilirim.”
Hem okumuşum hem tanımışım dediği o denli çok müellif vardı ki bu manada. Rasim Özdenören, Sezai Karakoç, İsmet Özel…
“Mesela birtakım arkadaşlar İsmet Özel ile birebir diyaloğu çok çok tavsiye etmiyorlar. Fakat ben seviyorum İsmet Özel’den iki saniyelik münasebette bile öğrendiğim çok şey var. Kimi büyüklerle konuşmak da kolay değil yani. İsterse seni haşlasın. Olsun, helal olsun…” diyordu.
Ve uzun bir liste oluşturmaya devam ediyordu. Günay Süngü, Ahmet Efe, Abdurrahman Arslan, Hasan Aycan, Mürsel Sönmez, Nuri Pakdil…
‘Nuri Pakdil ile birinci sarılışımız ne kadar tatlıydı. Tam ezan okunuyordu…’ diye not düşüyor, daha çok hoş insan var diye saymaya devam ediyordu.
Yıldız Ramazanoğlu, Nazife Şişman, Mahmut Toptaş, Ahmet Taşgetiren, Cihan Aktaş… Tekrar bir es veriyor ve bir anısı ile güçlendiriyordu sayımını:
“Mesela Cihan Ablayla kimi şeyleri çatır çatır tartışıyoruz… Otuzdan fazla kitabı var Cihan Aktaş’ın. Geçen çocuklarımın önüne koydum Cihan Aktaş’ın kitaplarını, hepsini yan yana koydum salonda. Ondan sonra ‘Bakın!’ dedim, ‘Bunlar Cihan Aktaş’ın kitapları. Bu da benim.’ Bir tanecik duruyor köşede. ‘Aa ne kadar çok yazmış.’ dediler…”
Ve devam ediyordu özel isimlerine… Akif Emre, İbrahim Tenekeci, Ömer Karaoğlu, Abdulkadir es-Sufi, Muhittin Şekur, Ahmet Mercan, Ahmet Yüksel Özemre, Ertuğrul Düzdağ, Süleyman Çelik, Nabi Avcı… ‘Şimdi zikretmediğim daha o kadar çok isim var ki!’ diyordu. Ve şunu söylüyordu:
“Adam çok, yani kâfi ki biraz keşfetmek iste.”
Nereden başlamalı
Peki bu çevreyi kurmaya, hassas olmaya, okumaya, insan biriktirmeye nereden başlamalıydı?
‘Önce merak!’ diyordu. Tüm bunların yolu merak ederek araştırmaktan geçiyordu. Genel tavsiyeler tahminen işe yaramayabilir, herkesin ilacı diğer olabilir; lakin birinci adım buydu işte, merak.
Öte yandan da işte bu biriciklikten yola çıkarak, kendi farkındalığı nereden başlamalı üzerine konuşuyordu. Ve şunları söylüyordu bir röportajında:
“Allah beni niçin yarattı. Ona kulluk etmek, ibadet etmek için de seni niçin yarattı? Artık sen olmasan da biz Allah’a kulluk ederiz. Sana gereksinim yok mu? Sana ne gereksinim duyuldu? Senin bir farkın olmalı. İşte o farkı gerçekleştirmek gerekiyor. Sen nereden başlamalısın? Ben niçin varım, bana niçin muhtaçlık var ki? Onun peşine düşersen nereden başlayacağını işte sen bulacaksın.”
Ve şunları da ekliyordu:
“Nereden başlamalı? Ben niçin yaratıldım? Ben ancak ben! Kulluk, tamam edelim inşallah becerebilirsek; ancak ne yaparak? Bunun peşinde, bu sorunun peşinde olmakta yarar var.”
Gençlere verdiği bir röportajda kendisine şöyle bir soru yöneltilmişti:
“Şu an bizlerin yaşlarında olsaydınız neler yapardınız?”
Yanıtında bir yerde şöyle diyordu Gültekin:
“Hani yirmi yaşına gitsem değil de, bir yirmi yıl daha verdik hacı deseler, o vakit okuyamadığım kitapları okurdum. Bir kısım faaliyetlerden ötürü yazmak isteyip de yazamadığım şeyleri yazmak istiyorum. Biraz da tanıştığım bir kısım hoş beşerler var. Onları bir vakit sonra bulamıyorsun. Ya vefat ediyorlar ya öteki memleketlere, öbür kentlere gidiyorlar yahut çok meşgul oluyorlar. İster istemez biraz uzaklaşıyorsunuz. Onlarla daha yakın olabileceğimiz, daha istifade edebileceğimiz bir münasebet usulünü isteyebilirim.”
Ve karşılığına bir Sezai Karakoç ve Cahit Zarifoğlu anekdotu iliştirmeden de etmiyordu:
“Sezai Karakoç üstadın yanına birinci 1990 yılında gittim. Daha fazla gitmek isterdim. Daha çok, yani tahminen altmış sefer, seksen sefer, yüz sefer gittim. Dört yüz sefer, beş yüz defa gitseydim, bin defa gitseydim diyebiliyorum. Mesela yirmi yaşında değil; ancak on bir yaşındayken Cahit Zarifoğlu ile bu türlü bir piknikte görüşecektik. O gün o piknik iptal oldu, görüşemedik ve kısa bir vakit sonra da Zarifoğlu vefat etti…”
“Şimdi o piknik iptal olmasaydı, denir mi? Bu ne kadar caiz bilmiyorum; ancak Allah’ın çok hoş nimetleri var. O nimetlerden ulaşamadıklarımıza ulaşmak isterdim tahminen; lakin zati ulaşabilecek olup da ulaşamadıklarımız var hala. O tarafı beni biraz daha huzursuz ediyor.”
Asım Gültekin öldü
Dil Konutu Etimoloji Topluluğu Başkanlığı vazifesini yürüten gazeteci, muharrir ve eğitmen Asım Gültekin, 22 Temmuz 2020’de, Yalova’daki meskeninde geçirdiği kalp krizi sonucu 45 yaşında hayata veda etti. Cenazesi memleketine götürüldü. Gültekin, bugün (23 Temmuz) Amasya’nın Taşova ilçesinde toprağa verildi. Ailesi ve yakınlarının yanında, Taşova Kaymakamı Mustafa Berk Çelik, Belediye Lideri Bayram Öztürk, müellif ve şair dostları da onu son seyahatinde yalnız bırakmadı. Taşova Merkez Camisi’nde ikindi namazını müteakip kılınan cenaze namazının akabinde Gültekin’in naaşı, Doğu Mahallesi Mezarlığı’na defnedildi.
Arkadaşlarının bulunduğu kümeden çizer Ahmet Altay, burada bulunan bir kafenin duvarına Gültekin’in karikatürünü çizdi ve şöyle yazdı:
“O mecmua bir gün çıkacak, Amasya’nın yiğit evladı.”
Yine İstanbul’da da, Fatih Camii’nde Dünya Mecmualar Birliği’nin daveti ile ikindi namazını müteakip gıyabında cenaze namazı kılınıp dua edildi.
Gültekin’in vefat haberinin akabinde kültür sanat ve siyaset dünyasında birçok isim taziye iletileri yayınlamaya başladı. Birkaçı şöyleydi:
“Güzel adamdı. Sıkıntı vakitlerde ağır yükler yüklenmiş, gerçek bir dava adamıydı. Buralıydı. Kültürümüzü sevdi, sevdirdi. Yeri cennet olsun.” (İletişim Lideri Fahrettin Altun)
“Asım Gültekin, öğrenen ve öğreten bir öğretmendi. Ani gelen vefat haberiyle sarsıldık. Beklenen ölümlerde hasta yakınları için teselli, ani gelen ölümlerde erken giden için aşkla yapılan dua vardır. Yürüyüşünün cennete yanlışsız devam etmesini niyaz ediyor, ailesine sabır diliyorum.” (Yazar Fatma Barbarosoğlu)
“Canım arkadaşım, hoş kardeşim, sevgili dostum Asım Gültekin dünya hayatına veda etmiştir. 1993 yılından beri kendisini tanırım. Güzelliğini çok gördüm, kötülüğünü hiç görmedim. Yeri cennet, makamı âli olsun. Allah ailesine ve sevdiklerine sabır versin.” (Şair İbrahim Tenekeci)
“İnna lillah ve İnna ileyhi Raciun. Asım Gültekin kardeşim gencecik yaşında Dâr-ı bekâ’ya göçmüş. Rabbim Rahmetiyle muamele eylesin. Resul-ü Zişan Efendimize komşu olsun.” (Karikatürist, oyuncu Hasan Kaçan)
Dergiciliğin hoş bir hastalık olduğunu düşünen ve daima hasta kalan, pek çok mecmuanın çıkmasına önayak olmuş, okumaktan, okutmaktan, yazmaktan hiç vazgeçmeyen, secdenin pahasını yaşayarak hisseden bir Asım Gültekin geçti bu dünyadan…
İyi ki…
Not:
Biyografisini okumak istediğiniz şahısları lütfen bizimle paylaşın.
Instagram:
