Cem Karaca kimdir

Tamirci Çırağı, Fotoğraftaki Gözyaşları, Ceviz Ağacı, Bekle Beni ve daha sığdıramayacağım pek çok müziğin sesi, Cem Karaca’nın hayat hikayesidir…

“Ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı’nda” diye girer ya hani o gür sesiyle müziğe, insan orada müziğin özünün bir şiir olduğunu unutuverir. Bu şiirin sesi olmuştur zira artık Cem Karaca. Sen nereye kaçmak istiyorsan, bulur çıkarıverir ortaya…

Ya da “İşçisin sen, emekçi kal!” diye isyana durduğunda, insanı isyan etmek istediği noktadan kavrayıp, sesi oluveriyor…

Bir şey uğruna çok savaşılır da, daha da bağlanılır ya hani! Ya da aslında onun dışında hiçbir şey umurun değildir de, hiçbir sese kulak asmazsın. İşte bir şeye böylesine bağlanan Cem Karaca, bağlandığı ise müziğiydi. Babasıyla başlayan pek çok pürüzle karşılaştı. Fikir ayrılıklarına düşüp de bir kümesi dağıldığında çabucak kalkıp yola devam etmenin bir hal dermanını buldu. Yolda olmanın hoşluğunu hayatına mühürlemiş, müziklerini söylüyordu. Gittiği her yerden, döndüğü her yoldan müzikle çıkıyordu insanın karşısına.

Sanki daima “Bekle Beni” diyordu, “Bekle beni, döneceğim”…

Çocukluğu

Cem, 5 Nisan 1945’te, İstanbul’da, Toto (İrma Felegyan) ve Mehmet Karaca çiftinin oğlu olarak dünyaya geldiğinde ailesi, ona, “Muhtar Cem Karaca” ismini verdi. Annesi Toto Hanım Ermeni, Babası Mehmet Beyefendi ise, Azerbaycan asıllı idi ve Türkiye’de İran vatandaşı olarak yaşıyorlardı. Oğullar Cem dünyaya geldikten sonra ise, Türk vatandaşlığına geçtiler.

Cem, huzurlu bir konutta, sanatla iç içe büyüdü. Annesi, oğlunun müziğe olan yatkınlığını fark ettiğinde, Cem şimdi 6 yaşındaydı. Müziği seviyordu; ancak çocuk aklı büyüyünce hekim ya da mühendis olmak istiyordu. Lakin annesinin teyzesi Rosa Felegyan, ona piyano notalarını ve nağmelerini öğretmeye başladığında, tüm benliğini notalara teslim ettiğinden habersiz, büyümekte olan bir çocuktu…

Babası müzik yapmasını istemedi

Cem’in hayatı, müzikle tanıştığında mana kazanmıştı aslında. Tüm çocuk hayalleri, yerini notalara bıraktı.  Ortaöğretimini Robert Lisesi’nde sürdürdüğü devirde dünyada giderek ünlenen rock müzik, Cem’in de en büyük tutkusu oldu. Bilhassa kız arkadaşlarını etkilemek için periyodun rock starlarının müziklerini ezber etmişti ve uygun olan her ortamda söylüyordu. Aslında kız arkadaşlarını etkilemek için müzik söylemek istediğinde vakit ve yerin pek kıymeti olmuyordu. “Suadiyeli Nesrin” olarak hatırladığı bir kızı etkilemek için sokak ortasında müzik söylemişti. Bu durum, giderek Cem’in de arkadaş ortamındaki ününü artırıyordu.

1962’yi selamlarken Beyoğlu Spor Kulübü’nde arkadaşlarının isteğiyle sahneye çıktı ve bu profesyonelliğe hakikat attığı birinci adım oldu. 1963’te, arkadaşlarıyla bir ortaya gelerek “Dinamikler” müzik kümesini kurdu. Küme olarak bilhassa rock and roll müzikler söylüyorlardı. Devrinin ünlü sanatçılarından İlham Gencer de genç Cem’e ve takımına yürekten dayanak oluyordu. Etrafında pek çok kişi Cem’in müzikle olan bu ilgisinden pek mutluyken, babası da bir o kadar rahatsızdı.

Cem, kümesiyle seslendirme sanatkarı Fikri Çöze’nin jübile konserinde sahnedeydi. Babası ise, oğlunun bir diplomat olması gerektiğine inanıyordu. Onu vazgeçirmek için çok çabaladı. O denli ki konser sırasında Elvis Presley müzikleri söyleyen oğluna rağmen, ondan “Aman Adanalı” türküsünü istemesi için bir adam kiraladı ve onu yuhalatmıştı.

Ama Cem’i bunlar yıldırmadı. Bir yandan annesinin de takviyesini hissediyor olmak ona yeterli geliyordu muhakkak ki. Vakitle babası da oğlunun bu sevdadan vazgeçmeyeceğine ikna oldu ve onu “Buraların müziğini yap” diye öğütlemeyi ihmal etmedi. Vakti geldiğinde Cem’in gönlüne de düşecekti bu ezgiler ve baba oğul, buluşacaklardı bir paydada…

Müzik seyahati

1963 sonunda kurdukları küme dağıldı. Lakin Cem müzikten ve küme kurmaktan vazgeçecek değildi. Kısa bir müddet müziklerini “Cem Karaca ve Bekledikleriniz” adlı bir kümede çalıp söyledikten sonra, yeniden kısa bir müddetliğine Gökçen Kaynatan’ın orkestrasına geçti. Yıl bitmeden “Cem Karaca ve Jaguarlar” kuruldu. Adımlarını büyütmek gayesindeydiler. 1965’te, Altın Mikrofon Yarışması’na başvurdular. Lakin aşikâr ki şimdi atlamaları gereken eşik için erkendi; ön elemeyi geçemediler.

Müzik seyahatinde ne yapmak istediğini askerdeyken keşfedecekti. 1995’te tiyatrocu Semra Özgür ile birinci evliliğini yaptı ve 3 gün sonra da, askere gitti. Hatay’da sürdürdüğü vazifesi sırasında günden güne Anadolu kültürüne yakınlaştı. Bilhassa bir nöbeti sırasında duyduğu, sazın tellerinden dökülen Aşık Mahzuni Şerif ile tanıştığında, kendini Anadolu müziğine daha da yakın hissetmişti…

Bir röportajında bugünleri şöyle lisana getirecekti: “Ben o güne kadar ne garip, ilkel bir müzik diye düşünürken bir de baktım ki, benim o anda içinde bulunduğum hissiyatı o müzik canlandırıyor, lisana getiriyor, anlatıyor”.

O andan sonra aldığı yolla birlikte de Batı enstrümanlarıyla Anadolu müziği yapmaya karar verdi. Askerliği bitip İstanbul’a döner dönmez de, Mehmet Soyarslan’ın kurduğu “Apaşlar” grubu ile çalışmaya başladı…

Tiyatro ve sinemada Cem Karaca

Müzik, Cem’in hayatında çok özel bir yerdeydi. Fakat müzikle birlikte tiyatro ve sinema ile de tanışacaktı…

Tiyatroya birinci adımını 1961’de oynadığı Hamlet ile attı. Hayli argümanlı bir başlangıçtı doğrusu. Müzik hayatında birinci planda olduğundan, oyunculuk o denli süratli devam etmedi. Fakat bir adım atıyorsa, bu önemli bir adım oluyordu. 1964’te, Münir Özkul’un oynadığı “General Çöpçatan” oyunu, Cem’in birinci büyük sahne deneyimiydi.

Askerde de vazgeçmeyecekti müzik ve tiyatrodan. 1965’te, askeriyede Cahit Atay’ın “Pusuda” ve Aziz Nesin’in “Toros Canavarı” oyunlarında oynadı ve birebir vakitte direktördü. Ayrıyeten çeviri de yapıyordu. Birebir devir İstanbul Tiyatrosu’nda sahnelenen “Anahtarı Bendedir” oyununu, hem Türkçeye çevirmiş, hem de oyunda oynamıştı.

Sonra uzunca bir müddet tiyatroya orta verdi. 1987’de Almanya’da çıkaracağı “Die Kanaken” Almanca albümünün müzikleri, Kuzey Ren Westfalya Eyalet Tiyatrosu’nda, birebir isimle sahnelendiğinde, Cem de annesi ile birlikte oyuncular ortasında olacak; yeniden Almanya’dayken, Münih Halk Tiyatrosu’nda, Nazım Hikmet’in “Şeyh Bedrettin Destanı” oyununu yönetecekti…

1970’te ise, birinci ve tek başrolü olduğu sineması, Hükümdarların Öfkesi ile beyazperdede seyircisiyle buluştu. Western biçimi bu sinemada, Cem, Camgöz isimli bir kovboydu. Maalesef sinema beklenen başarıyı elde edemedi. O da, beyazperdeyi tepede bırakması gerektiğini düşünmüş olacak ki, uzaklaştı. 2000’de, Kahpe Bizans’ta Karaca Abdal rolüyle bulundu…

90’larda TV’de birkaç program da sunan Cem Karaca, 1990’da “Bir Milyara Bir Çocuk” dizisinde yer aldı. 2001’de ise, “Yeni Hayat” dizisinin onur konuğuydu.

Evlilikleri

Cem Karaca, birinci evliliğini, 22 Aralık 1965’te, tiyatro sanatkarı Semra Özgür ile yaptı. Lakin fazla uzun sürmedi.

Ekim 1968’de, yeniden bir tiyatro sanatkarı Meriç Başaran ile evlendi. Bu evlilik de 2 yıl sürdü.

21 Ağustos 1972’de, Feride Balkan ile evlendi. Oğlu Emrah, 1976’da bu evlilikten dünyaya geldi. Fakat Cem Karaca’nın Almanya’da geçirmek durumunda olduğu 8 yıllık mühlet periyodunda ayrıldılar.

5 Temmuz 1993’te ise, birinci eşi Semra Özgür ile tekrar evlendi. Lakin ikinci denemede de yürümedi.

Beşinci ve son evliliğini de Birinciyim Karaca ile gerçekleştirdi…

(Apaşlar)

Cem Karaca ve Apaşlar kümesi Altın Mikrofon’da

Cem, askerden döndüğünde süratli bir başlangıç yapmıştı. Şubat 1967’de kurulan Apaşlar ile müzik yapmaya başlamış; aldığı kararlar doğrultusunda arkadaşlarını da etkilemeye başlamıştı. Daha evvelce üslupları Batı müziğinden yana olan Apaşlar, Cem’den sonra yüzünü Doğu’ya döndü. 1967’de de kümeyle birlikte o periyot Hürriyet Gazetesi’nin düzenlediği, “Altın Mikrofon Yarışması”na katıldılar. Cem Karaca, Erzurumlu Emrah’ın, “Emrah” şiirini bestelemişti. Performansları ile müsabakada ikinci oldular. Birinci olan kümeden daha çok ilgi gördüklerini söylemek yanlış olmazdı doğrusu. Böylelikle birinci 45’likleri de çıkmış oldu. Tıpkı yıl “Hudey”, “Bang Bang – Bir Anadolu Hikayesi”, “Vahşet” yapıtlarının olduğu bir 45’likleri daha oldu…

1968’de ise, Arpaş olarak Almanya’ya gittiler ve “Ferdy Klein Orkestrası” ile 45’likler kaydettiler. Tam da bu periyotta Cem Karaca’nın “Emrah”tan sonra, Mehmet Soyarslan’a ilişkin bir müziği da hit oldu: Resimdeki Gözyaşları.

Plaktan sonra Almanya da konserlerine devam eden küme, bir de Türkiye turnesine çıktı. Akabinde da Emrah ve Fotoğraftaki Gözyaşları’nın İngilizce versiyonlarını içeren bir 45’lik kaydettiler; yurt dışına açılmayı hedefliyorlardı.

Cem Karaca, sağlam adımlarla ilerliyordu. 1968 sonunda Milliyet’in düzenlediği “1968’in En Sevilen Erkek Şarkıcıları” anketinde dördüncü olmuştu. Tekrar “Yılın Melodileri” anketinde ise, Resimdeki Gözyaşları Türkçe müziklerde üçüncü, Türk ve yabancılar karışık listede de dokuzuncu sıradaydı. Ayrıyeten 24. Sırada ise, tekrar bir Cem Karaca bestesi, Ümit Tarlaları vardı.

1969’da, Cem, kümeyle fikir ayrılıklarına düşmeye başladı. Zira artık siyasi müziğe gerçek yönelmek istiyordu; ancak başkaları bu fikirde değildi. Son kere, “Bu Son Olsun/Felek Beni” plağını da doldurdular ve herkes kendi tarafına baktı…

Kardaşlar kümesi devrinde Cem Karaca

Cem, Apaşlar’dan ile yollarını ayırdıktan sonra, “Bunalım” kümesinin prodüktörlüğünü ve menajerliğini yapmaya başladı. Ayrıyeten bunun yanında birinci 45’likleri “Taş Var Köpek Yok / Kâfi Artık Kadın” şarkılarının kelam ve bestesinde de yer aldı. Bu 45’likten sonra işi bıraktı…

Apaşlar’dan sonra Cem, yeniden bir küme yoluna o denli devam etmek istiyordu aslında. Apaşlar’ın bas gitaristi Seyhan Karabay ile Kardaşlar grubunu kurdu. Bunalım’dan ayrıldıktan sonra kümenin bateristi Hüseyin Sultanoğlu’nu da Kardaşlar’a dahil etti. Küme üyeleri sabitlenince de Almanya’da bir kayıt yapmaya karar verdiler.

Ancak bir salgın kelam konusuydu ve Almanya’ya gidemediler. Cem de tek başına Köln’e gitti. Apaşlar’dan sonra buraya birinci kere geliyordu ve yalnızdı. Ve Apaşlar’dan sonra da müziğe orta vermişti doğrusu. Bir yandan da maddi korku taşımadan müzik yapmak istiyordu. Burada artık tanışık olduğu Ferdy Klein Orkestrası ile kendi besteleri ve gözünün bebeği Anadolu türkülerini içeren, 4 tane 45’lik kaydetti.

Kendini daha düzgün hissediyordu. Kasım 1970’te ise, bu defa Kardaşlar ile birlikte “Dadaloğlu / Kalender” 45’liğini çıkardılar. İstediği üzere siyasi müzik yapmaya başlayabilmişti. Bir öteki hit müziği da bu 45’lik üzerine “Dadaloğlu” oldu. Bu türkü tıpkı vakitte onun solda durduğunun bir göstergesiydi.

Siyasi müzik yapmaktan hoşnuttu tahminen; ancak bir yandan acı yanları da vardı. 1971 Mart’ta, Trabzon’da verdiği bir konser sırasında 3 bomba patladı. Kimse ölmemişti; lakin 30 kişi yaralanmıştı. 1971’de, grupça dört 45’lik daha çıkardılar.

1972, Cem için hoş başladı. Zira Hey Dergisi, onu “1971’in En Uygun Erkek Şarkıcısı” seçmişti. Akabinde Hey ile bir turneye de katıldı. Yıl hoş başlamıştı, evet; lakin bu sefer de kümenin gitaristi Seyhan Karabay ile baş gösteren uyuşmazlıklar Cem’i, Kardaşlar’dan ayrılığa sürükledi. Sonra da enteresan bir takas gerçekleşti. Devrinin Anadolu Rock’ta güçlü ismi Moğollar, Cem Karaca ile birleşmişti ki, Moğollar ile anlaşamayan Ersen Dinleten de, Kardaşlar’a geçti…

(Moğollar)

Moğollar ve Namus Belası’nın kıssası

Cem, Moğollar’a, 1972 Ekim’de dahil oldu. Süratli bir halde çalışmaya başlamışlardı. Bir ay sonra Hey mecmuası için verdikleri bir konser için sahnedeydiler. Başarılı bir grafik çiziyorlardı. Yıl sonunda Milliyet’in anketinde Cem Karaca “En Âlâ Erkek Şarkıcı” kategorisinde ikinci olurken, Moğollar da “En Güzel Yerli Grup” seçilmişti. Hey mecmuasının anketine nazaran ise, Cem Karaca da, Moğollar da alanında liste başıydı.

Cem, Moğollar ile 1973’te, “Obur Dünya / El Çek Tabip” 45’liğini çıkardı. Evet, başarılılardı; fakat 1974’teki “Namus Belası / Gurbet” 45’liği kadar değil. Yok satmıştı. Bilhassa Namus Belası, Cem Karaca’nın hit müzikleri hanesine altın harflerle yazıldı.

Şarkı çok sevilmişti ve muhakkak ki bunun sebebi öyküsünün gerçekliğindeydi. Plak çıkıp da bir patlama yaşadığında Hey mecmuası, şarkıyı bir çizgi roman olarak yayınlamış ve “Pop müziğin namusunu tekrar Cem Karaca kurtardı” diyerek övmüştü. Cem Karaca ise, daha sonra bir sohbeti sırasında bu şarkıyı yazdığına pişman olduğunu dillendirecekti. Zira müzik, sevdiği bayana tecavüz edildiğini öğrenen bir askerin, askerden kaçarak sevdiğinin tecavüzcüsünü öldürüşünün öyküsünü anlatıyordu. Müziği ne kadar coşkulu olsa da, bu acının kükreyen sesiydi…

Moğollar, gerçek bir muvaffakiyet ile yürüdükleri adımlarıyla, gerçek sesler getiriyordu ki, her hoş şeyin bir sona kavuşacağı gerçeği yeniden gün yüzüne çıktı. Evet, plakları ülkede büyük ses getirmişti; lakin Cahit Berkay, Moğollar’a memleketler arası bir kimlik kazandırmak istiyor ve bunun için de Fransa’ya gitmenin hakikat olacağını düşünüyordu. Cem Karaca’nın hayatında Moğollar bölümü de, işte bu karar ile kapandı…

Dervişan kümesi ve Tamirci Çırağı fırtınası

Cahit Berkay’ın kararı karşısında Cem kümeden ayrılmıştı. Evvel Fransa’ya gitmeden Moğollar’ın üyelerinden Mithat Danışan ve Turhan Yükseler ile “Karabasan” ismini verdikleri, ömrü pek uzun süremeyecek bir küme kurdu. 1974 Mart’ta da hayatında yeni bir periyot açacak Dervişan grubunu kurdu. Birinci kere Kıbrıs Harekatı’ndan sonra Hava Kuvvetleri’ne yardım konserinde seyircisiyle buluştular.

1975 Şubat’ta, Cem Karaca hitleri ortasına onunla özdeşleşen Tamirci Çırağı yazıldı. “İşçisin sen, emekçi kal!” diye güçlü sesiyle söylediği müziği ile siyasi duruşunun da bir defa daha üstünü çiziyor, konserlerinde ne vakit bu şarkıyı söyleyecek olsa, sahneye emekçi tulumu giyerek çıkıyordu. Yalnızca başarılı bir müzik mesleği çizmiyor, bir yandan da siyasi bir figüre dönüşüyordu…

Yıl bitmeden, Hey mecmuası Cem Karaca’yı bir defa daha “En Düzgün Erkek Şarkıcı” seçti. 1975’in sonuna gelindiğinde Dervişan, “Mutlaka Yavrum / Kavgam” 45’liğini çıkardı. “Mutlaka Yavrum” müziği, Filistin Kurtuluş Örgütü için hazırlanmıştı. Ayrıyeten yeniden bu müziğin bir de İngilizce ve Arapça versiyonları vardı; yayınlanmamıştı. 1976’ya girildiğinde, “Kavga” müziği, TRT’de yayınlanacakken, rastgele bir sebep gösterilmeden yayın programından çıkarıldı.

1977’ye geldiğimizde Cem Karaca, artık muhakkak bir siyasi figür olarak yer buluyordu. Tekrar tatsızlıklar baş gösterdi. Urfa’da verdikleri bir konserin akabinde Dervişan kümesinin gitaristi Taner Öngür ve bateristi Sefa UIaştır, akına uğramıştı. Öngür, bu olay hasebiyle kümeden ayrılma kararı aldı.

Bu tatsızlık karşısında moralleri bozulsa da, yollarına yeniden müzikle devam ettiler. Cem Karaca, tamamı kendi besteleri ve ünlü şairlerin şiirlerini içeren yeni müziklerden oluşan birinci uzunçaları “Yoksulluk Yazgı Olamaz”ı, yıl bitmeden piyasaya sürdü. Dervişan ile de 1978 başlarken yayınladıkları “1 Mayıs” plağının akabinde yollarını ayırdı…

12 Eylül periyodu

Cem, Dervişan’dan ayrılışının akabinde yeni bir küme kurmak için kolları sıvadı. Genel olarak Kurtalan Ekspres kümesi üyelerinden müzisyenlerle bir ortaya gelerek bir küme kurdu. Kümenin ismi olarak da Türkiye’nin iki ucu olan Edirne ve Ardahan’ı birleştirmeyi düşünmüş, “Edirdahan” demişti. Lakin Kurtalan Ekspres’ten gelen üyeler, 20 gün sonra tekrar kümelerine dönmeye karar verdiler. Cem de kümeye yeni üyeler dahil etti.

Edirdahan ile yalnızca 1978’de bir tekli kaydedecek kadar çalıştılar. Safinaz adını verdikleri bu plak, Türkiye’de daha evvel denenmemiş bir çalışmaydı. Alt sınıftan Safinaz isminden bir kızın makus yola düşmesini anlattıkları bu plakta, 18 dakikalık bir rock opera kaydı çalışmışlardı. Teklinin başka müzikleri ise, Nazım Hikmet ve Ahmed Arif şiirlerinin besteleriydi.

1979’da, Cem Karaca, Londra’da dünyaca ünlü Rainbow Arena’da, konser vererek mesleği ismine enfes bir muvaffakiyete imza atmıştı. Tıpkı periyotta küme da dağılınca, Cem Karaca, uzun bir vakit sonra birinci defa bir kümesi olmadan çalışmaya başladı.

Babasının cenazesine katılamadı

Cem Karaca’nın 1978’de kaydettiği “1 Mayıs” plağı, Sıkıyönetim Mahkemesi tarafından, 1980 Mart’ta, komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle, müziğin bestekarı Sarper Özsan ve plak şirketinin sahibi Ali Avaz ile birlikte yargılanmaya başladı. Hakkında açılan bu davada, kesin ceza alacağı düşünülüyordu. O da Almanya’ya gitmeye karar verdi. Bu sefer ülkesinden müzik dışında bir sebeple ayrılıyordu.

Almanya’ya gitmişti. 7 Nisan’da babasının vefat haberi ile sarsıldı. Lakin bir yandan Avrupa turnesi başlamış, bir yandan da davası devam ediyordu. Cem Karaca, bu dava süreci kaidelerinde babasının cenazesine katılamadı. Bir yandan da albüm çalışmaları yapıyordu. Birçoklarını Nazım Hikmet şiirlerinin bestelerinden oluşturduğu albümüne, “Hasret” ismini verdi.

Almanya periyodu

Cem Karaca, hala Almanya’daydı ve uzun bir müddet de dönemeyecekti.

12 Eylül darbesinden sonra Sıkıyönetim Mahkemesi, “Selda Bağcan, Melike Demirağ, Sema Poyraz ve Şanar Yurdatapan” ile birlikte yurda çağrılanlar ortasında Cem Karaca da vardı. Yurda dönüş için onlara 13 Mart 1981 tarihine kadar mühlet tanındığı da bildirilmişti. Cem de ek mühlet talebinde bulundu. Mahkeme, kendisine 15 Temmuz 1982’ye kadar ek mühlet verildiyse de, Cem, daha sonra Türkiye’ye dönmeyeceğini bildirdi. Kararlaştırılan müddet doldu. 6 Oca 1983’te ise, hakkında Türk vatandaşlığında çıkartılma kararı alındı; Yılmaz Güney ile tıpkı günde vatandaşlıktan çıkartıldılar.

Elbette bu durum onu epeyce sarsmıştı. Kendini tekrar müziğe verdi. Almanya’daki müzisyen arkadaşı Fehiman Uğurdemir ile 1982’de, buram buram hasret kokan, “Oğluma”, “Aalamanya Berbadı” ve “Bekle Beni” müziklerini içeren “Bekle Beni” albümünü yayınladı. Oğlu Emrah ile yalnızca telefon ve mektupla görüşebiliyor olmak, ona, “Oğluma” müziğini yazdırmıştı. Ve 8 yıl, bu türlü, telefonla, mektupla geçecekti. Tekrar de “Bekle beni” diyordu, “Bekle beni, geleceğim”…

Bekle Beni albümü, vatandaşlıktan çıkarıldığı için bilhassa Türk medyasında pek yer almadı. Haliyle çok fazla bilinmedi. 1984’te bir albüm daha çıkardı: Alman oyun müellifleri Henry Böseke ve Martin Burket tarafından göçmen Türklerin, Almanya’da yaşadığı zahmetleri anlatan Die Kanaken! Bu kere tüm müzikler Almancaydı, albümde bir tane Türkçe müzik söylemişti. Albüm, daha sonra bir tiyatro oyununa da çevrildi.

Türkiye’ye döndü

Almanya’da müzik yapıyordu, evet; fakat ülkesinin hasreti de içinde giderek büyüyordu. 1985’te arkadaşı Mehmet Barı’yı aracı ederek devrin başbakanı Turgut Özal’a, ülkeye geri dönme isteğini bildirdi. O periyot Münih’e gelen Özal ile şahsen konuşarak kendini tabir etti. Özal’ın karşılığı olumlu olduğunda da çabucak hukuksal süreçler başladı. Yıl bitmeden vatandaşlıktan çıkarılmasına sebep olan davadan beraat etmişti. Ülkesine dönememişti tahminen şimdi; lakin ülkesi ona koşarak gelmiş üzere hissediyordu. 1987’de, hakkındaki gıyabi tutuklanma kararı da kaldırılınca, Cem Karaca, 29 Haziran 1987’de, ilişkin olduğu yere döndü…

Döner dönmez müzik çalışmalarına da başladı natürel. Birebir yıl çıkardığı birinci albümüne, “Merhaba Gençler ve Her Vakit Genç Kalanlar” ismini verdi. Bu, kalpten gelen bir selamlamaydı. Selamına karşılık da geldi. Albümü, yılın en çok satan albümleri ortasına girdi.

Hala TRT yasağı devam ediyordu. Lakin 1988’de çıkardığı “Töre” albümünden sonra, TRT ekranlarına da çıkmaya başlamıştı…

Albümdeki müziklerden biri olan “33 Kurşun”, Ahmed Arif’in şiiriydi. Ve bu müzik, ezan ile başlıyordu…

90’larda Cem Karaca

90’larda, Cem Karaca, arkadaşları Cahit Berkay ve Uğur Dikmen ile müzikal bir iştirak kurdu ve bu iştirakten, “Yiyin Efendiler” albümü doğdu. Kendisine “dönek” diyenlere de “Oh be” müziğiyle yanıt veriyordu:

“Ben döneksem döndüm diye memleketime,

Döndüm baba, döndüm işte,

Oh be!”

Artık daha uzun soluklu bakıyordu ülkesinde müzik yapmaya. Sürat kesmeden çalışmaya devam etti. 21 Temmuz 1990’da, Kahya Yahya ile sevenleri karşısındaydı. Kelamlarını kendisinin yazdığı, bestesini ise, Cahit Berkay’ın yaptığı bu müzik, Cem Karaca’ya Altın Güvercin getirdi.

22 Temmuz 1992’de de, annesinin vefatıyla sarsıldı. Şükürler olsun ki, son seyahatinde onu uğurlayabilmişti.

Müzik çalışmaları da bir yandan devam ediyordu. Yıl bitmeden, yeniden birebir grupla ikinci çalışmaları “Nerde Kalmıştık?”ı yayınladı. Böylelikle hit müzikleri hanesine yenilerini eklemeye de başlamış oldu. “Islak Islak” ve “Raptiye Rap Rap” çok beğenilmişti.

Cem Karaca TV’de

Nerde Kalmıştık albümünün akabinde Cem Karaca, bir müddet müzik yapmadı. 1994’te de TRT’de “Raptiye” isimli bir program yaptı. 1995’te, Flash TV’de Cem Karaca Show, 1996’da ise, Efendime Söyleyeyim ile seyircisini karşıladı. Bir yandan da kendini müzikle bağdaşan yardımlara adamıştı. 1995’te, bir sanatçı kümesi ile savaş sonrası Bosnalılara dayanak olmak için Bosna-Hersek’e gitti.

Müziğe geri döndü

Aslında geri döndü demek yanlışsız bir tabir olmayabilir. Zira Cem Karaca müzikten hiç kopmamıştı. Yalnızca etkin olarak çalışmalarda bulunmuyordu. Lakin 1997’de vizyona giren Ağır Roman sineması için yine seslendirdiği “Resimdeki Gözyaşları” ile müziğe afilli bir dönüş yaptı. Sinemanın ana müziği olan bu müzik ile Cem Karaca, yine müzik piyasasındaydı. Hatta ona söylemeden eski plak şirketi, “The Best of Cem Karaca” serisini piyasaya sürmüştü bile…

Hayatının mayası neyse, fakat o taraftan tutardı yolu. 1999’da, Cahit Berkay, Uğur Dikmen, Engin Yörükoğlu ve Ahmet Güvenç’in de dayanağıyla, Cem Karaca, “Bindik Bir Alamete” ismini verdiği albümü çıkardı. Maya sağlamdı…

Film müzikleri konusunda aranan bir sesti artık. 2000’de oyuncu olarak da bulunduğu Kahpe Bizans’ta, sesiyle de var oldu. bu sinema için de, Apaşlar kümesi devrinde Dede Korkut’tan esinlenip Sadık Bütünay ile kaydettiği; ancak yayınlamadığı müzikleri artık söylemişti.

Hayatın ona tanıdığı vakit daralıyordu…

Cem Karaca öldü

Cem Karaca, 8 Şubat 2004 sabahı, solumum ve kalp yetmezliği sonucu bir kalp krizi geçirdi. Kaldırıldığı Bakırköy Acıbadem Hastanesi’nde, hayata gözlerini kapadı. Her şey bir anda sessizliğe bürünmüş üzereydi. Karacaahmet Mezarlığı’na defnedilen cansız vücudu, vasiyeti üzerine, tekbirlerle uğurlandı…

Sesinden kalan, daha evvel duymadığımız müzikler da, vefatından sonrasına kalmıştı…

Sesinden son şarkılar

2001 Şubat’ta, Murat Töz, Barı Göker ve Cengiz Tuncer ile sahne almaya başladı. Mayıs’ta ise, Barış Manço’nun vefatı ile vokalistsiz kalan Kurtalan Ekspres’e dahil oldu. Harbiye Açıkhava Tiyatrosu konserlerinde sahnedeydiler…

2002’de, tekrar bir küme kurmaya karar verdi. “Yol Arkadaşları” ismini verdi. Vefatından evvel kaydettiği son müziklerini ise, biz lakin vefatından sonra dinleyecektik…

2004’te ölmeden 10 gün evvel Mahsun Kırmızıgül ile “Hayat Ne Garip” müziğini kaydetmişlerdi. Kırmızıgül, şarkıyı 2005 Mayıs’ta “Sarı Sarı” albümünde yayınladı. Klibinde ise, ikilinin stüdyodaki imajları kullanıldı. Lakin bundan da evvel, “Hayvan Terli” teklisi çıkmıştı. Mehmet Eryılmaz’ın bu müziğine, Cem Karaca’nın bir bar programında şarkıyı söylerkenki manzaralarıyla klip çekildi.

2005 Haziran’da, Murathan Mungan’ın kelamlarını yazdığı müziklerin yeni yorumlarından oluşan “Söz Vermiş Şarkılar” albümünde, Cem Karaca’nın da, Yeni Türkü’nün “Göç Yolları” müziğinin yorumu vardı.

Yine 2005 bitmeden Edip Akbayram, Teoman, Manga, Haluk Leventy, Suavi, Deniz Seki, Yavuz Bingöl, Volkan Konak, Tuğrul Arseven ve Ayhan Yener bir ortaya gelerek Cem Karaca müziklerini yorumladıkları albüme, “Mutlaka Yavrum” ismini verdiler. Albüme bir de Cem Karaca’nın söylediği, lakin daha evvel yayınlanmamış bir İngilizce şarkıyı da dahil etmişlerdi…

Cem Karaca, müzikten hiç vazgeçmeden yürüdüğü yolu, gerisinde bıraktığı müziklerle sonlandırdı. O gür sesinden dinlediğimiz müziklerle, şiirlerle bir Cem Karaca geçti bu dünyadan…

İyi ki…