Oruç Aruoba kimdir
Şiirleri, aforizmaları, kitapları ile edebiyatımızda özel bir yer edinmiş, edebiyatımızın ve niyet dünyasının kendine has düşünen ünlü düşünürü, müellif, şair Oruç Aruoba’nın hayat hikâyesidir…
‘Şiir, bir kişinin yine düzenlediği bir dünyadır. Kişi şiir yazmakla ya yeni bir dünyanın temeline temel taşı koyar ya da temelinde yıkılması gereken bir eski dünyaya bir sapan taşı atar. Bu iki taş ortasında da bir fark yoktur.”
Oruç Aruoba hayatı boyunca ortasında bir fark olmayan bu taşlardan pek çok yapı inşa etti. Ve bugün toplumsal medyadan öğrendik ki, – artık günümüzün kayıp haberlerini bu türlü alıyoruz – sevgili Oruç Aruoba’yı 72 yaşında kaybettik. Şiire böylesine tutkun şairlerin, her boyutu tekrar tekrar düşünen filozofların bu dünyadan göçüp gitmesine alışmak her isimde daha sıkıntı ve bu dahanın da bir sonu yok. Neyse ki o da ismini artık edebiyatımızda sonsuzluğa yazdırdı…
Bol güneşli bu Pazar günümü klavyemin başında Aruoba ile geçirdim. Her bir fikri ben okudukça cümlelerinden su üzere aktı. Ortada dönüp toplumsal medyada paylaşılanlara baktım. Çok sevdiğim, artık dostluğunu baki bildiğim ’ın bir paylaşımı ile karşılaştım. İçinden Aruoba geçen bir anısını anlatıyordu. Artık kapattım telefonu ve müsaadesi ile sizinle de paylaşmak istiyorum. Bu formda benim de Aruoba anım olacak ve onun ruhuna ulaşacak. En azından ben o denli olsun istiyorum. Nihayetinde hepimiz üflenmiş birer ruh değil miyiz?
“Bu küpenin bir kıssası var. Benim için çok manalı. 16-17 yaşlarındayım, Kuşadası’nda yazlıktayız, bir kuyumcu vitrininde bu küpeleri gördüm, takıldım. Annem, ‘Baban İstanbul’dan gelince alır.’ dedi. Babamın daha geldiği birinci gün gittik. Farklı bir kuyumcuydu, dükkânda kitaplıklar vardı. Merhum babam sohbetli adamdı, bunlar oturdular bir sohbete yeniden. Ben de kitaplığın yanına çöktüm. Rafta daha evvel ismini hiç duymadığım birisinin kitabı vardı. Çektim aldım. Okudukça kitaba yapıştım. Bu türlü bir lisan ve anlatım görmemiştim daha evvel. Kuyumcu bana kitabı ikram etti. Sonra tüm kitaplarını aldım, hakkında her şeyi okudum. O, Oruç Aruoba’ydı. Bugün vefat ettiğini öğrendim, dün de nereden estiyse küpeleri çıkarıp takmıştım. Bu uğurlu küpe bana babamdan, garip kuyumcudan ve Oruç Aruoba’dan hatıra, o denli hissediyorum. ‘Kaplumbik Operasyonu’ kitabını da bu küpelerin aşkına yazmıştım. Kuyumcuya şükranla…”
Sevgili Oruç Aruoba ve Canım Şeniz Hanım’ın sevgili babası, ruhunuz şad olsun…
Çocukluğu ve eğitim/akademi hayatı
Oruç 14 Temmuz 1948’de, Kocaeli Karamürsel’de, Muazzez (Kaptanoğlu) ve Fahir Aruoba çiftinin çocukları olarak dünyaya geldi. Bir filozof olma yolunda ilerleyeceği eğitimden geçecekti…
TED Ankara Koleji’ni bitiren Oruç, üniversitede tercihini Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü’nden yana kullandı. Burada lisans ve yüksek lisans eğitimini tamamladı. Ayrıyeten üniversitesinde çalışmalarına da devam etti ve İdeoloji Bilim Uzmanı oldu. İdeoloji, onun hayatını şekillendiren alandı. 1972’de, Hacettepe Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak vazife aldığı süreçte, İdeoloji Bölümü’nden doktorasını aldı. Öğretim üyesi olarak 1983’e kadar üniversitede vazifesine devam etti.
Yazıları, şiirleri, filozof olma yolunda onu besleyen her şey adım adım yoluna parlak taşlar döşüyordu. Bir yandan da Almanya’daki Tübingen Üniversitesi’nde İdeoloji Semineri Üyeliği vardı. 1981’de de Yeni Zelanda, Wellington’da bulunan Victoria Üniversitesi’nde Konuk Öğretim Üyesi olarak yer aldı…
Yazım seyahati ve akademik çalışmaları
Oruç yazma konusundaki uğraşlarına ortaokulda ikinci sınıfta başlamıştı. Kitaplar, sözcüklerin ışığı onu aydınlatmaya erken başlamıştı. Üniversiteye varana dek âlâ bir okur olma yolunda ilerledi. Yolunu parlatacak o taşların her birine cila olacak sözcükler ekliyordu dağarcığına. Bilhassa düzgün bir şiir okuruydu. Yıllar sonra Heidegger’in şiire yaklaşımını keskin ve bilgili bir lisanla söz edebilecek kadar güzel bir okur olma yolundaydı.
Filozof Martin Heidegger’in şiire yaklaşımını şöyle açıklamıştı Auroba:
“Ona nazaran insanın temel kelamı şiirdir. Zira insan yaşayan, dünyanın içinde olan, öbür beşerlerle bağını lisan aracılığıyla kuran varlıktır. İnsanın bütün etkinliklerinde yer alan, içinde yaşadığı lisan ile (tarihsel olarak da) içinde yaşadığı var oluş ortasında kurduğu temel mana münasebeti, şiirde ortaya çıkar. İnsanın bilinen bütün tarihi boyunca çeşitli biçimlerde görülen “şiir” ismi verilen dilsel kuruluşlar, bu temel bağlantıyı ortaya koymaya (dile getirmeye) çalışan insan yöneliminin eserleridir. Heidegger de buna ulaşmaya, (anlamlandırmaya, yorumlamaya) insanın dünya ile ve öbür beşerlerle olan ilgisini birinci biçimiyle tekrar kavramaya çalışır.”
Yıllar sonra bir röportajında da kendi dünyasında şiirin ayrıcalıklı yanını paylaşacaktı. Zira onun için ideoloji ve şiir yakın olgulardı. Bu mevzuda şunları söylemişti:
“’Yakın’ değil, neredeyse özdeş buluyorum. Şiir, ideoloji için tek ayrıcalıklı sanattır – bütün öteki sanat kısımlarını teker teker ve birlikte ele alıp, ‘genel’ sanat içinde nasıl yan yana bulunduklarını ortaya koyabilince, şiir daima farklı durur – hepsinin altında ya da üstünde; lakin yanında değil…
Şöyle: Her bir sanat kolu kendine has ‘malzeme’siyle – kâğıt, çizim, renk, taş, ses, vb. – mana kurar. Halbuki şiir manayla anlam kurar; materyali de, eseri de manadır. Doğal ki lisanı, sözcükleri ve tümceleri kullanır; fakat bunlarla, onların manalarıyla kurduğu öteki, yeni bir manadır. Kendine ‘verilmiş’ olan ‘doğal’, ‘gündelik’ lisan içinde var olan, işleyen mana ünitelerini yeni kontaklar içinde işleyerek, daha evvel var olmayan mana bütünlükleri kurar, yaratır. Haydi bir küçük örnek: ‘Duman’ın da ‘dağ’ın da ne manaya geldiğini biliriz ya, bir dizede ‘dumanlı dağlar’ kuruluşu geçince, ne anlarız? Şair ne demektedir?”
Felsefe ile hocası İonna Kuçuradi ve Nietzsche sayesinde tanıştı ve kuvvetli bir bağ kurdu. Akabinde yazdıkları da akademik bir nitelik kazandı. Etik, epistemoloji, Kant, Nietzsche, Heidegger, Marx, Wittgenstein, Kierkegaard, Hume konuları üzerine uzun yıllar çalıştı. Nietzsche, Hume, Kant, Rainer Maria Rilke, Paul Celan, Matsuo Basho, Harmut von Henting üzere pek çok müellif, düşünür ve şairlerin yapıtlarını Türkçeye kazandırdı. Wittgenstein’in yapıtlarını Türkçede bizlerle tanıştıran da tekrar Auroba idi. Nietzsche’nin ‘Antichrist’ isimli yapıtını de Türkçeye, Almancadan kazandırdı.
Bununla birlikte Auroba, Yapon Edebiyatı kökenli Haiku’nun da Türk Edebiyatı’ndaki temsilcilerinden biri oldu…
Auroba, 1973’te müellif olma yoluna ürkek adımlarla başlamışken, vakitle ülkenin en kıymetli isimleri ortasında anıldı. O vakitler bunu tahminen hayal bile edememiş olacak ki, yıllar sonra bir röportajında vaktin sıralamasında çalışmalarını şöyle anlatıyordu:
“1973’te başlayarak muharrir olma yoluna —ürkek adımlarla— girmeğe başladım. 1979 bir dönüm noktasıdır; 1981’de de becerebileceğimi düşünmeye başladım. 1983’de akademisyenliği terk ettim. 1986 da ikinci dönüm noktasıdır — sonra yazdım…”
Ve sonra yazdıklarının nasıl kitaplara, kendisinin nasıl bir muharrire, şaire, filozofa dönüştüğünü anlatıyordu:
“Başlangıçta hedefim hiçbir vakit ‘kitap’ yazmak olmadı. Bir şeyleri anlamağa çalışmak; eğri okuduğunu gördüğüm bir şeylerin doğrusunu bulmağa çalışmak; bir şeyi tam olarak lisana getirmeğe çalışmak — yazma uğraşım buna misal şeyler oldu. Sonradan, yazdıklarım, kendileri bir bütün hâline geldiler ve bana bir ‘kitap’ olduklarını bildirdiler — o vakit, ‘kitaplaştırdım’ ben de onları… Yani, ben kitap yazmadım: kitaplarım kendilerini yazdırdılar.”
O hiç planlamasa da, yol onu edebiyatın içinde özel bir yere kadar taşımıştı. Aruoba, ‘De ki İşte’ (1990), ‘Yürüme’ (1992), ‘Hani’ (1993), ‘Uzak’ (1995), ‘Yakın’ (1997), ‘İle’ ((1998), ‘Benlik’ (2005), ‘Meşe Fısıltıları’ (2007) üzere çok sayıda ideoloji kategorisinde kitaplar yayımladı. Bununla birlikte ‘Kesik Esin/tiler’ (1994), ‘Geç Gelen Ağıtlar’ (1994), ‘Sayıklamalar’ (1994), ‘Doğançay’ın Çınarları’ (2004) üzere şiir kitapları da yazdı.
Kırmızı Mecmuası pek çok basın organında yayın direktörlüğü, yayın konseyi üyeliği ve yayın danışmanlığı yapan Aruoba, yeniden pek çok mecmua için de çeviriler hazırladı…
Türkiye’nin Nietzsche’si Oruç Aruoba
Aruoba, başlangıçta hiç bu türlü bir sona varmayı planlamadığı kalemiyle, Türkiye’nin Nietzsche’si olma yolunda ilerlemişti. “Ben kitap yazmadım: kitaplarım kendilerini yazdırdılar.” derken de tam bir filozoftu işte. Özgür Üniversite’de ‘Marx ile Nietzsche’ isimli bir ders de vermişti. Bir röportajında bu dersi şöyle anlatıyordu:
“Marx ile Nietzsche tıpkı yıllarda, lakin birbirinden habersiz, çok misal problemlerle uğraşmış ve birbirlerini birçok bakımdan tamamlayan görüşler geliştirmişlerdir. Halbuki son yüzyılda çok başka, hatta zıt akımlar içine sokuldular, akrabalıkları göz gerisi edildi. Bu yakınlığı anlatmaya çalıştım o derste…”
Bunun yanında Aruoba, İdeoloji Sanat Bilim Derneği’nin her yıl düzenlediği ‘Assos’ta Felsefe’ aktifliklerine konuşmacı olarak katılıyor, ‘Felsefenin Hayvanına Ne Oldu?’, ‘Bilim ve Din’ üzere pek çok başlıkta hususa dikkat çeken sunumlar yapıyordu.
Fikirlerine kıymet verilen Oruç Aruoba’nın şiirlerindeki üslubu ve noktalama işaretleri, dilbilgisi kurallarının dışında kalıyordu; lakin bu durum akademik etrafta sanatkarın şahsına münhasır üslubu olarak değerlendiriliyordu. Edebiyatımıza bedelli pek çok katkıda bulunan Aruoba, 2006 ve 2011’de de, ‘Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü’ için düzenlenen yarışta, Füsun Akatlı, Doğan Hızlan, Orhan Koçak, Ahmet Cemal, Nükhet Esen, Nilüfer Kuyaş ve Emin Özdemir ile birlikte seçici heyette yer aldı.
Aruoba’nın gözünden Türkçede ideoloji
Türkçede bir filozof olarak özel bir yer edinen Oruç Aruoba, bir röportajında ideoloji ile meczupluk ortasında bir bağ kurarak şunları söylüyordu:
“Türkçede ‘deli saçması’ diye bir şey vardır; nitekim de felsefi kanılar, uzaktan bakınca mecnun saçması üzere gözükür. Toplum, sağlıklı, aklı başında bireyler topluluğuysa, bunun içinde ideolojiyle uğraşmak, istekli olarak tımarhaneye girmek üzere bir şeydir. Öte yandan, ideoloji yapmak, insan beynini hiç de alışık olmadığı bir istikamette pek fazla zorlar; bu yüzden, bir noktada sigortası atabilir beynin. İdeoloji tarihinde gerçekten çıldırmış hayli düşünür vardır; zihinsel buhran geçirmemiş düşünür ise yok gibidir.”
Bir öbür soruda ise, Türkçeyi bir ideoloji lisanı olarak nasıl gördüğünü açıklıyordu:
“Türkçe inanılmaz bir lisandır; barındırdığı imkanları daha yeni yeni anlayıp kavrayabiliyoruz. Türkiye üzerine yaptığım bir konuşmada ‘esnek çelik’ eğretilemesini kullanmıştım. İdeoloji açısından da, gizilgüç olarak son derece varlıklı bir lisandır; lakin bu açıdan pek az işlenmiş, fikir lisana getirme imkanlarının pek azı gerçekleştirilmiştir.”
Yine birebir röportajda Aruoba ‘Sizce ideolojinin günümüzdeki yeri nedir?’ sorusunu da felsefi bir yaklaşımla şöyle yanıtlıyordu:
“Felsefenin hiçbir ‘gün’de ‘yer’i yoktur; yersizdir ideoloji. Fonksiyonu ne olmalıdır, manasında soruyorsan; insanların başlarını karıştırmak. Fakat bu daima böyleydi; bizim ‘gün’ümüzün bir özelliği değil; zira beşerler – hani şu sağlıklı toplum – daima yine kendine düzmece düzenlilikler kurar; ideolojinin işi de bu nizamlara çomak sokmaktır – koyunu sürüden çıkmağa ayartmak…”
Oruç Aruoba’nın gözünden Çağdaş Türk Şiiri
Aruoba, geçmişten bu yana ulaşan şiirde elimizde dayanılmaz bir hazinenin varlığından kelam ediyordu. Bir röportajda kendisine ‘Modern Türk Şiirini ve bunda Haiku’nun yerini nasıl buluyorsunuz?’ diye sorulduğunda işte şu lezzetli açıklamayı yapmıştı:
“Cumhuriyet Periyodu Şiiri, üç nesil içinde inanılmaz bir zenginliğe ulaşmıştır; Türkçesi rastgele bir ‘evrensel’ şiir lisanıyla karşılaştırılabilir seviyededir. Bugünlerde yazmağa başlayan dördüncü jenerasyonun elinde tam manasıyla bir hazine var.
Haiku’nun memleketler arası bir ‘janr’ haline gelmesi, – daha doğrusu Japoncadan diğer lisanlarda de yazılır olması – çok yeni bir şeydir. Lakin örneğin, Orhan Veli’nin geliştirdiği kara mizahlı şiirde değerli tesiri olmuş, anlaşılan kendisi de en az iki tane Haiku yazmış. Necatigil’de de, Edip Cansever’de de, Haiku havası vardır. Aslında Türkçe, kısa ve derin yazmaya çok elverişli bir lisandır.”
Sonra örnekliyor Aruoba:
“Nâzım’ı düşün:
Gelsene dedi bana
Kalsana dedi bana
Gülsene dedi bana
Ölsene dedi bana
Geldim
Kaldım
Güldüm
Öldüm.”
Felsefede usta çırak bağlantısı
İnsan Aruoba’yı okudukça, derinleştikçe onu daha da merak ediyor. İdeoloji hakkında bu denli düşünmüş, yazmış, hatta ‘Türkiye’nin Nietzsche’si’ diye anılmış bir filozof olarak neyse ki ideolojideki usta çırak bağlantısı hakkında ne düşündüğünü bize bırakmış. Bir röportajında bu mevzuda şöyle konuşmuş Aruoba:
“Kant ‘Felsefe öğretilemez; fakat ideoloji yapma öğretilebilir.’ der. Bu manada, ideoloji tarihinde bütün düşünürlerin bir ustası olmuştur; canlı ya da ölü… İdeoloji yapma, şiir yazma üzere öğrenilmesi gereken bir şeydir; ‘kendiliğinden’ olmaz. Bu yüzden kişinin evvel çırak olması gerekir; sonradan becerebilirse kalfa, sonra da gücü yeterse usta…”
Aruoba kitaplarında ne anlatıyordu
Oruç Aruoba, 1993’te yayımladığı ‘Hani’ isimli yapıtında şöyle bir cümleye yer vermişti: ‘Yavaştır ömrün anlamı!’ Yıllar sonra bir röportajında bu cümle karşısına, ‘… bugüne bir karşı çıkışın temsili üzere. Hızlandıkça anlamı/mızı mı yitiriyoruz bu çağda?’ biçiminde bir soru olarak geldi. Aruoba, bu soruyu vaktin ideoloji üzerinde dağılımı, bir küçük gezintiden sonraki soluklanması, ileride olana ulaşması üzere cevaplıyordu:
“O tümce bir tenkitten çok, bir saptama: Kişi ömrünü, yaşadıklarını ne kadar ‘hızlandır’dığını sanırsa talihin, hayat daima kendi yavaş ve güya ‘kendinden emin’ temposuyla, vaktinde gelir ve yaşanır. Bu yüzden hayatın temposunu kurcalamamak gerekir. Zen bilgeliği, ‘Her şeyin kendi yeri vardır’ der; ‘her şeyin kendi vakti da vardır.’ diye ekleyebiliriz herhalde. Aslında değiştirilemez; lakin değiştirmeye – ‘önce’ye ya da ‘sonra’ya almaya – çalışmak da bir şeyleri bozabilir, zedeleyebilir, kırabilir. O tümce bir de şunu belirtiyor, ya da önceliyor: Yaşadığın bir şeyin manasını, o sırada, yaşarken bilemezsin çoğunlukla; fakat senin anlamanın vakti gelince anlarsın o yaşadığının manasını, bu da yıllar sonra gerçekleşebilir…”
Ve sorular bu cevabın akabinde şöyle devam ediyordu:
“Yerleşik kanıların bilakis, vefatla özgürlük ortasında da bir ilinti kuruyorsunuz. Buna nazaran, özgürlüğün şartı, yaşama imkanının vefatta görülmesine dayanıyor. Yaşama imkanı vefatta görülmediği takdirde nasıl bir tutsaklıkla karşı karşıya kalınır? Bugün yaşadığımız ‘tutsaklıklar’a biraz benzemiyor mu?”
Ölümle özgürlük ortasındaki o ilinti, Aruoba’nın ideolojisinde sarsılmaz bir bağ buluyordu. Aruoba bu soruyu şöyle yanıtlamıştı:
Bir öbür soruda Aruoba’ya, yaşananla yazılan ortasında daima bir ara olduğunu/kalacağını yazdığı hatırlatılıyordu. Bu durum karşısında Aruoba’nın açıklaması yenilip yutulası, sindirmek için uğraşılasıydı. Zira şiirden ideolojiye, hayatındaki pek çok olguyu tekrar cevaplıyordu:
“Yaşanan yazıldı diye değişmez; halbuki o denli yazılmasını belirleyen o denli yaşanmış olmasıdır. Burada natürel devreye lisan girer; yaşanmışın düşünülmesi öteki şeydir, düşünülmüşün yazılması öbür şey… Sırf şiirde düşünme ile yazma eşzamanlı olarak işler. İdeolojide ise ortalarındaki ara uzayabilir. Ben bunu oldukça kısa tutmaya çalışırım çoklukla; bu yüzden olacak bazıları düzyazı olarak yazdıklarımı da ‘şiirsel’ buluyor.
Bir örnek vereyim: Bir gün geri çeviremeyeceğim birisi, bana bir tavşan yavrusu armağan etti; hem de iki defa. Birincisi ilk günün sabahına meyyit çıkınca, ikincisini getirdi. Ben de ‘tavşan beslemeye’ başladım. Lakin ne yapmam gerektiğini bilemiyordum. Örneğin, ne versem çabucak büyük bir süratle yiyip bitiriyordu: Bu faydalı mıydı; neyi, ne vakit, ne kadar yedirmeliydim? Gidip Eminönü’ndeki pet dükkânlarına sordum, ‘Tavşan Besleyene Kılavuz’ üzere bir şey var mı?’ diye; ‘Yok!’ dediler. Dönüş vapurunda başımdan geçen çeşitli fikirler… Havuç sever… Güney balkonu… Tahta kutular içinde… Günde bir tane verebilirim… Ortasından, “Tavşan besleyen havuç da yetiştirmelidir.” tümcesi çıktı. Bu hoşuma gitti; bir de eğretileyebileceğim bir alan açtı; sonradan ‘aynı minval üzere’ yazdığım tümcelerle bütünlediğim kitabın birinci tümcesi oldu. Tavşanımı, artık baş edemediğim bir hale gelince, götürüp profesyonel yetiştirici olan birilerine verip bırakmak zorunda kaldıktan sonra bütünlendi, yayımlandı.”
Oruç Aruoba seyyah mıydı, yerleşik mi
Aruoba’nın ideoloji yapmayı tanımlayan şöyle bir cümlesi vardı:
“Felsefe yapmak, kişinin, gelmeyeceğini bildiği birisini beklemesine benzetilebilir.”
Bir röportajında bu cümle için kendisine, ‘Burada bir çaresizlikten çok bir karşın okumak mümkün gibi’ ifadesiyle soru olarak yöneltilince Aruoba, cevabında itiraflar da ekleyerek hayatından kesitlerle ideolojiyi bir kere daha öteki bir boyuttan tanımlıyordu:
“Ne ‘çaresizlik’ ne ‘rağmen’, ikisinin de ötesinde bir şey… Haydi bir itirafta bulunayım: Bunu ömrüm içinde üç defa yaşadım. Issız bir deniz kıyısında; herkesin gittiği, otoyol kıyısındaki bir ‘ofis’te, lakin kar kaplı merdivenlerle ulaşılabilecek bir konutta… Her seferinde sevdiğim bir kişinin oraya, bulunduğum yere gelmesini istedim, istiyordum; fakat bilerek gelemezdi; isteseydi bile, orası zati gelinemezdi, esasen benim orada olduğumu, onu beklediğimi, gelmesini istediğimi bile bilmiyordu; fakat ben, beklentimden hiç vazgeçmeden sürdürüyordum beklememi… Kimi haşarı öğrencilerim (sonradan anlattılar), “Bakalım nasıl bir işmiş bu?” diyerek, herhalde baş çekip tartıştıktan sonra, sabahın dördünde Barbaros Bulvarı’nın doruğuna çıkarak, o saatte ‘gelmeyeceğini bildikleri’ Beşiktaş-Sarıyer dolmuşunu beklemişler… Espri bir yana, ideoloji sahiden bu türlü bir şeydir. Bunu birkaç kitabımda çeşitli açılardan irdelemeye çalıştım; lakin, çok açık anlatabildiğimi sanmıyorum…”
Sonra bir diğer soru geliyordu. Oru. Aruoba ne kadar yerleşikti? Yoksa onun için bir seyyah denebilir miydi? Bir filozofun bu mevzudaki fikri de ideolojiden akan karşılıklar içeriyordu:
“Çok fazla şuurlu olarak amaçlamadan, lakin bir ‘yaşam eğilimi’ olarak, galiba kendimi bütün yerleşikliklerimden kopardım ömrüm uzunluğu: ‘Ev kurmak’, ‘aile kurmak’ üzere etaplardan da geçerek; seçtiğim ‘meslek’leri – en başta, bütün hayatımı vermeyi amaçladığımı – de terk ederek… Bir sayayım: Doğduğum konuttan – ve anne babamın meskenlerinden – sonra, (hiçbiri benim “sahibi” olmadığım) on bir konut değiştirmişim… Bugünkü çağda hem manalı değil; hem de kendine karşıt ‘finansiyel’ temeller gerektirirdi; ancak ortada bir istediğim yere süreceğim bir karavan ya da liman liman gezinebileceğim bir tekne düşlediğim olmuştur. Hani benim gençliğimde, Avrupa’ya gelip Almanya’dan ‘Volkswagen Bus’ satın alıp (burnundaki VW amblemini de ‘barış’ amblemiyle değiştirip, bir hoş de boyayıp) Katmandu’ya yanlışsız yola çıkan Amerikalı “çiçek çocuklar”, hippy’ler vardı ya… Başo’nun üç yüzyıl evvel olabildiği üzere bir ‘gezgin’ olmak isterdim galiba; lakin artık imkanlı değil. Zati bacaklarım da artık yetersiz…”
Oruç Aruoba öldü
Bugün, edebiyatı hüzne boğan o haberi aldık. Oruç Aruoba, 72 yaşında hayata veda etti. Aruoba’nın kitaplarını basan Metis Yayınları, acı haberi toplumsal medyadan yayınladığı şu iletiyle duyurdu:
“Sevgili Oruç Aruoba’yı kaybetmenin büyük kederini yaşıyoruz. Ailesine, sevenlerine, okurlarına başsağlığı dileriz.”
Geride fikirlerini, cümlelerini, şiirlerini bıraktı da gitti Aruoba. Birinci kere 1995’te yayımlanan ‘Uzak’ yapıtında bir cümlede şöyle diyordu:
“İki yol vardır, sizi acıdan kurtarabilecek: Süratli vefat ve uzun sevgi:”
Bir filozof olarak aklından geçen fikirleri her boyutunda tekrar yine düşünüp manalandıran, şiiri daima başka tutan, hayatındaki her bir kesitte yazdıklarıyla var olmuş, onları miras bırakan bir Oruç Aruoba geçti bu dünyadan…
İyi ki…
Damla Karakuş
[email protected]
Not:
Biyografisini okumak istediğiniz şahısları lütfen bizimle paylaşın.
Instagram:
