Recep Tayyip Erdoğan kimdir

Ülkesine duyduğu aşkla gönülleri fetheden,gençliğinde atıldığı siyasette sağlam adımlarla Cumhurbaşkanlığına yükselen ve halkın seçtiği birinci Lider Uzun Adam, Recep Tayyip Erdoğan’ın hayat öyküsüdür.

İlk gençlik yıllarında toplumsal hayat ve siyasetle iç içe bir ömür sürdüren Erdoğan, sanki o vakitler, bir gün REİS diye anılacağını, bu türlü sevileceğini hayal edebiliyor muydu?

İnsan ne çok hayal kurup vazgeçiyor. İşte vazgeçmeden, bir şeye tutkuya bağlanmak bu türlü bir şeydi. Sonunda daima gülüş, daima muvaffakiyet getiriyordu. Bir gün koskoca bir ülkenin sorumluluğunu almak, koskoca bir tarihin yükünü sırtlanmak büyük, çok büyük bir hayaldi şüphesiz. Gençliğinde durup birine anlatmaya kalksan insanların sana gülmeden edemeyeceği kadar büyük.

Demek ki bazen sessiz hayaller kurmak gerekiyordu. İşte bu biyografi, Erdoğan’ın çocukluktan bu yana kaybettiklerinin; lakin en çok kazandıklarının ve elbette kazandırdıklarının öyküsüydü. Zira O, sessiz hayaller kurup, sağlam adımlar atmayı bilmişti…

Bugün 26 Şubat! Erdoğan’ın doğum günü. Cumhurbaşkanımız 65 yaşında. Kutlu olsun!

Çocukluğu

Recep Tayyip, 26 Şubat 1954’te İstanbul’un Beyoğlu ilçesi Kasımpaşa semtinde Tenzile Hanım ve Ahmet Bey’in oğlu olarak dünyaya geldiğinde, ailesi ona “Recep Tayyip Erdoğan” adını verdi. Recep ismini doğduğu gün Hicrî takvime nazaran Recep ayına denk geldiğinden, Tayyip’i ise, dedesinin ismi olduğundan tercih etmişlerdi.

Babası Ahmet Beyefendi, “Bakatalı Tayyip” olarak anılan Tayyip Efendi’nin oğluydu.

Tenzile Hanım, Ahmet Bey’in ikinci evliliğiydi. Birinci evliliğini Güneysu’dayken Havuli Hanım ile yapmıştı. Bu evlilikten Mehmet ve Hasan ismini verdikleri iki çocukları olmuştu. Ahmet Beyefendi İstanbul’da Şirket-i Hayriye’ye kıyı kaptanı olarak girdi. Hanuli Hanım ile evlilikleri sona ermişti. Burada Tenzile Hanım ile tanıştılar. Ve Ahmet Beyefendi 2. evliliğini Tenzile Hanım ile yaptı. Bu evlilikten Recep Tayyip, Mustafa ve Vesile dünyaya geldi.

Recep Tayyip, sakin ve yeri gelip yokluğu hissettiği bir çocukluk geçirdi. “Reis Kaptan” lakabıyla anılan babası Ahmet Bey’in çocukluğundan gençliğinde karakteri üzerindeki tesiri yadsınamazdı. En çok tatil günlerinde babasının kendisini motorla, Galata ve Tophane’de gezdirdiği vakitleri seviyordu. Babasını en güzel bu seyahatlerde gözlemliyor, sert mizacının altındaki sevilesi adamı fark ediyordu.

Çok asabiydi sahiden Ahmet Beyefendi. Ve doğal bu asabiyetinin yanında çok da disiplinliydi. İşte Recep Tayyip’i babasına benzeten de bu yanıydı. Özünde asabi yanından korksa da, bu endişe o tatlı baba korkularındandı.

Yamalı ayakkabılarla okul yolu

Recep Tayyip, okul hayatına Kasımpaşa’da başladı. Piyale Paşa İlköğretim Okulu’na kaydolmuştu. Okul meskenlerine yakın değildi. Annesi, onları her gün okula götüremiyordu. Yaz kış demeden, yarım saatlik yolu yamalı ayakkabılarla gidip geliyorlardı.

Durumları pek âlâ değildi işte. Her çocuk karınca kararınca bir işin ucundan tutup meskene para getirmeye bakardı. Recep Tayyip de annesinin içini suyla doldurduğu bakraçlara buz koyar, mahallelerindeki futbol alanında soğuk su ve simit satardı. Yatılı okul vakitleri geldiğinde de, babasından aldığı harçlıklar kitap masrafına yetmediğinde kartpostal satacaktı… Yazları ise, Rize’ye masraflar; çay ve fındık toplarlardı.

Küçük şeylerle memnun olmayı öğrenmiş koca yürekli çocuklardı onlar. Sokakta oyun oynayacak, kendi oyunlarını kuracak kadar da şanslılardı. İlkokulda teneffüs saatini iple çekerler, kağıtları buruştura buruştura bir ortaya getirip top yaparlardı. E haliyle birkaç oyundan sonra güzelim ayakkabılar delik deşik, yamaya gönderilir; okul yolunda yamalı ayaklarla bir kısır döngü başlardı.

Hayatının dönüm noktası

Recep Tayyip, 5. Sınıfta hayatının dönüm noktasını yaşadı. O gün, İmam Hatip, onların da hayatına girdi. Okul müdürü, “namaz” konusunu işliyordu. Derste “Kim namaz kılacak?” diye sorduğunda Recep Tayyip parmağını kaldırdı. İhsan Hoca, öğrencisinin namazını izledi. Çok geçmeden babası Reis Bey’i okula davet etti. Ona: “Biz Tayyip’i İmam Hatip okuluna gönderelim” diye fikrini bir çırpıda belirtiverdi. Recep’in mukadderatı işte o gün değişti tahminen de. Babası, biraz duraksadı ve “Nasıl takdir ederseniz” dedi. Recep, Piyale Paşa İlkokulu’ndan 1965’te mezun oldu.

Bu nasıl düşündüğüne, nereden baktığına nazaran değişen bir mukadderat noktasıydı. Zira Recep Tayyip, o devirde imam hatip mezunu olmanın, ülke içinde üniversite kapılarının kapalı olduğu manasına geldiğini bilmiyordu şimdi. Yatılı okuduğu Fatih’teki İstanbul İmam Hatip Lisesi’nden 1973’te mezun oldu. Kendi tabiriyle bir gayretin içinde olduğu vakitlerdi. Üniversite konusunda yaşadığı kısıtlamalar sebebiyle liseyi bitirmek için dışarıdan bitirme imtihanlarına girdi ve fark olarak gösterilen dersleri verdi. Gayretten sağ çıkıp geleceğe yüzünü dönebildi ve Ekim 1973’te Eyüp Lisesi’nden mezun olup ikinci bir lise diploması aldı. Tıpkı yıl İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’ne bağlı Aksaray İktisadi ve Ticari Yüksekokulu’na girdi.

1977-1978 periyodunda Akademi bünyesindeki yüksekokullar İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Ticari Bilimler Fakültesi ismi altında birleştirildi. Recep Tayyip de, Şubat 1981’de mezun oldu. Kurum Temmuz 1982’de kurulan Marmara Üniversitesi’ne bağlandı. Diplomasında ismi geçen kurum ise, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi oldu.

Yıllar sonra dönüp bu günlere baktığındaysa en çok toplumsal birisi oluşunu takdir edecek ve “İyi ki yapmışım” diyecekti. Çocukluğundan beridir asla asosyal biri  olmamıştı. Siyaseti takip etmeye erkenden başlamıştı. Bilhassa ortaöğretim boyunca yaşadığı süreç, geleceğini şekillendiren birinci vakitlerdi; en kıymetli safir taşlarından örülmüş zamanlar…

Öyle ki yıllar sonra bir röportajı sırasında şunu diyecekti: “O periyotlar olmamış olsaydı, bunlar olmazdı. O toplumsal ömür beni daha sonra siyasete taşıdı. Siyasette de ondan sonrası devam etti”.

Futbol merakı

Arkadaşları ortasında en çok o severdi top oynamayı. Teneffüs ortasında yapılacak 10 dakikalık maçın lezzetini dahi tam tadabilmek için o kağıttan topları kendisi yapardı çocukken; topa birinci ayak vuran o olurdu…

Kağıt topların peşinden koşarken, bayramlarda seyranlarda biriktirdiği harçlıklardan bir top almanın sevincinde, mahallede top koşturdu. Sonra mahalle kadrosu derken, birinci transferini amatör kümede yaşadı. Bu transferin fiyatı 500 liraydı. Recep Tayyip, bir yandan seviniyor, tahminen bir yandan da futbol alanında ne kadar su, simit satsa bu parayı kazanırdı, onu hesap etmeye çalışıyordu.

Onun futboldan asıl çıkarı para değildi aslında. Tabirlerin manasını vakitle kavrayacak olsa da, kolektif düşünmeyi ve dayanışmayı öğrenmişti. Üstelik kelamlık manalarının karşılığı olması yanında, bunu sahiden hissederek öğrenmişti.

Temmuz 1974’te İETT’de süreksiz personel statüsüyle işe başladığında da kurumun futbol grubunda top koşturmaya devam etti. 18 Haziran 1981’de vazifesinden istifa etti. Buradan sonra bir mühlet de amatör kadrolardan biri olan Kasımpaşa Erokspor’da oynadı.

(Solda Emine Erdoğan, sağda Tenzile Erdoğan ve kucağında da birinci oğul Ahmet Burak – Asker ziyareti sırasında)

Siyasi mesleğine başlarken

Recep Tayyip, siyasi mesleğine hayli erken başlamıştı. Birinci adımı lise yıllarında “Milli Türk Talebe Birliği”ne girerek attı. 1975’te, üniversitedeyken daha resmi bir adım daha attı ve Milli Selamet Partisi’nin Gençlik Kolu Başkanlığı’na; 1976’da ise, İstanbul Vilayet Gençlik Kolları Başkanlığı’na seçildi. Bu misyonu, MSP, 12 Eylül Darbesi sonrasında kapatılana kadar devam etti.

1982’de askerlik misyonu için siyasete orta verdi. Acemi birliğinde geçen 4 aylık süreçte Tuzla Yedek Subay Piyade Okulu’ndaydı. Usta birliği devrinde ise, İstanbul Kağıthane’deki 3. Kolordu 6. Piyade Tümeni 77. Piyade Alayı Karagâh Servis Bölüğü’nde kantinlerin yönetiminden sorumluydu. Bu vazife sırasında su, simit sattığı vakitler ne sıklıkla düşüyordu sanki hatırına…

Siyaset, damarlarında akan kandan farksızdı artık, kendini oraya ilişkin hissediyordu. Askerliği biter bitmez kaldığı yerden devam etti; daha da ilerleyecekti. Dönüşü 19 Haziran 1983’te kurulan Refah Partisi’ne katılarak yaptı. 1984’te de Beyoğlu İlçe Lideri oldu. 1985’te düzenlenen kongrede, “Merkez Karar ve Yürütme Heyeti Üyesi” seçildi ve tıpkı yıl partinin İstanbul Vilayet Başkanlığı’na getirildi.

20 Ekim 1991’de yapılan genel seçimlerde Refah Partisi, Milliyetçi Çalışma Partisi ve Islahatçı Demokrasi Partisi ile ittifak yaptı. Erdoğan da, Refah Partisi’nin İstanbul 6. Bölge 1. sıradan adayı olarak seçimlere katıldı. Refah, İstanbul’dan yüzde 16,73 oy aldı.

Erdoğan, 19. Periyot Milletvekili olarak TBMM’ye girmişti. Birinci sefer gerçekleşen bir uygulama vardı. Seçmenler, parti milletvekillerini sıralamaya bakmadan tercih edebiliyordu. Bu tercihli oy sisteminde seçmenler, tercihini ikinci sıradaki aday Mustafa Baş’tan yana kullandı. Erdoğan için sandıktan çıkan oy 9 binken, Baş için 13 bindi. Sonuçlar açıklandıktan birkaç gün sonra da Erdoğan’ın milletvekilliği Mustafa Baş’a geçti.

Erdoğan evlendi

Erdoğan, 4 Temmuz 1978’te bir konferans verdi. Emine Gülbaran ile de işte bu konferans sırasında tanıştı. Bu adam, bir gün ülkede Lider olacaktı. Emine Hanım, o gün ileride Türkiye’nin “First Lady”si olacağından habersiz, Erdoğan’ın ışığına kapıldı.

Karşılıklı yansıyan bu ışık, onlara bir evlilik ve 4 evlat getirdi. Kızlarına Esra ve Sümeyye; oğullarına ise, Ahmet Burak ve Necmeddin Bilal isimlerini verdiler.

Erdoğan tutuklandı

Erdoğan, 28 Aralık 1986’da yapılan Milletvekili orta seçimlerinde Refah Partisi İstanbul adayı olarak gösterildi; fakat seçilemedi. 26 Mart 1989’da ise, Beyoğlu Belediye Lideri adayıydı. Yüzde 22,83 oranında oy alsa da kâfi olmadı. Toplumsal Demokrat Halkçı Parti adayı Hüseyin Aslan’ın oy oranı, yüzde 29,29’du.

Erdoğan, sonuç birleştirme tutanaklarında usulsüzlük olduğu gerekçesiyle sonuçlara itiraz etti. Lakin İlçe Seçim Şurası Lideri 2. Asliye Ceza Mahkemesi Hakimi Nazmi Özcan da kendisine hakaret ettiği gerekçesiyle Erdoğan’ı mahkemeye verdi; 18 aydan 2 yıla kadar mahpus istemiyle yargılanacaktı.

Dava, Beyoğlu 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü; fakat Erdoğan duruşmaya katılmadı. Hal bu türlü olunca mahkeme, hakkında gıyabi tutuklama kararı verdi. Erdoğan, bir ay sonra 27 Nisan günü tutuklandı. Bir hafta Bayrampaşa Cezaevi’nde kaldıktan sonra kefaletle hür kaldı.

Mahkeme ise, kendisine hakime hakaret kabahatinden 6 ay mahpus ve 20 bin lira para cezası vermişti. Lakin TCK’nin 72. Unsuru uyarınca mahpus cezası tecil edildi ve  para cezasına çevrildi.

İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Erdoğan

Refah Partisi, 27 Mart 1994 lokal seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı adaylığı için Recep Tayyip Erdoğan, Ali Coşkun, Temel Karamollaoğlu, Veysel Eroğlu ve Nevzat Yalçıntaş için kamuoyu araştırması yaptırıyordu.

15 Ocak 1994’te partinin lideri Necmettin Erbakan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına aday ismin Erdoğan olacağını açıkladı. Seçim sonuçları Recep Tayyip Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediyesi Lideri olduğunu gösteriyordu.

Erdoğan, Başkanlık periyodunda, 4 milyar dolarlık bir yatırıma imza attı; trafik ve ulaşım problemine karşı 50’den fazla köprü ve etraf yolu inşa edildi.

Erdoğan’ın mahpusa girme süreci

Tarih 6 Aralık 1997’yi gösteriyordu. Erdoğan, Siirt’te düzenlenen bir açık hava toplantısında yaptığı konuşma sırasında Ziya Gökalp’in, 1912’de, Balkan Savaşı’ndaki Türk askerleri için yazdığı “Asker Duası” şiirinden bir dörtlük okudu. Bu dörtlük şöyleydi;

“Minareler süngü, kubbeler miğfer

Camiler kışlamız, müminler asker

Bu ilahi ordu dinimi bekler

Allah-u Ekber, Allah-u Ekber”.

Erdoğan, okuduğu bu dörtlüğün, bu haliyle Ziya Gökalp’e ilişkin olduğunu lisana getirmiş ve şu açıklamada bulunmuştu: “Konuşmamın bütünü incelendiğinde ulusal birlik ve beraberlik bildirisi verildiği görülür”.

Erdoğan’ın konuşmasıyla ilgili bir inceleme başlatıldı. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, Erdoğan’ın yaptığı konuşmanın imajlarını inceledi. Görüşlerini, Refah Partisi’nin kapatılması istemiyle açılan davanın görüşüldüğü Anayasa Mahkemesi Başkanlığı’na iletti.

Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığı, Erdoğan hakkında yürütülen “Türk Ceza Kanunu’nun 312/2 hususu uyarınca “Halkı din ve ırk farkı gözeterek, kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek” suçlamasıyla hazırladığı iddianameyi, 12 Şubat 1998’de tamamladı.

Erdoğan, 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus istemiyle yargılanmaya 31 Mart’ta başlandı. Dava 21 Nisan’da, Erdoğan’ın hakkında tez edilen cürmü işlediği istikametinde sonuçlandı. Erdoğan, 1 yıl mahpus ve 860 bin TL ağır para cezasına çarptırıldı. Lakin duruşmadaki hali göz önünde bulundurularak cezası 10 ay mahpus ve 176 bin 666 lira  para cezasına çevrildi.

Erdoğan, 3 Haziran’da açıklanan gerekçeli karara nazaran, “Siirt’te yaptığı konuşma, dindar ve dindar olmayan kısımlar ortasındaki gerginliği canlı tutmaya çalışıyordu”. Erdoğan, “Bunları inanç birliği amacıyla söyledim; benim referansım İslam’dır” açıklaması yapsa da, inandırıcı bulunmadı. Kararda yer alan “cezanın ertelenmesine yer olmadığı” ibaresine karşı olarak oy çokluğu için Yargıtay’a başvurma hakkını kullandı. Mahkemenin verdiği kararı, 23 Eylül’de, Yargıtay 8. Ceza Dairesi, teğe karşı dört oyla onaylandı. Bu kararın akabinde Erdoğan’a siyasi yasak getirildi; artık bir partiyle yahut bağımsız olarak seçimlere katılamayacaktı. O periyoda ilişkin Hürriyet Gazetesinin attığı şu manşet Türk medya tarihinin akıllara kazınan tabirlerinden biri olacaktı:
“Tayyip’e şok ceza – Muhtar bile olamaz”.

Ceza infaz yasası gereği mahpus cezası 4 ay 10 güne indirildi. Çeşitli ertelemelerden geçen cezanın akabinde, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı misyonunu bıraktı. 26 Mart 1999’da cezasını çekmek üzere Kırklareli, Pınarhisar’daki Pınarhisar Cezaevi’ne girdi. 24 Temmuz 1999’da ise, tahliye edildi.

Yasaklı devrinde Erdoğan

Anayasa Mahkemesi’nin, Fazilet Partisi’nin daimi olarak kapatmasının üzerinden çok vakit geçmemişti ki, bağımsız kalan milletvekilleri, yeni parti kurma çalışmalarını başlattı. Kendilerini “gelenekçiler” ve “yenilikçiler” olarak isimlendirdikleri iki koldan yürüttüler bu süreci.

“Milli Görüşçü” olarak isimlendirilen taraf, 20 Temmuz 2001’de, Recai Kutan’ın başkanlığında Saadet Partisi’ni; “değişimci” taraf ise, 14 Ağustos 2001’de, Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde Adalet ve Kalkınma Partisi’ni kurdu. Erdoğan, tıpkı vakitte partinin genel başkanlığına da seçildi.

“Biz ulusal görüş gömleğini çıkardık” demişti Erdoğan ve kullanılan bu ibare, muhafazakarların büyük yansısını çekmişti. Bir yandan da sistemli bir çalışma içindeydiler. Yakında seçim vardı ve hazırlıklıydılar. 3 Kasım 2002’de düzenlenen seçimlerde Ak Parti yüzde 34,29 oy oranı ile birinci parti oldu.

Parti bu muvaffakiyetleri gösterirken, Erdoğan, siyasi bakımdan yasaklı olduğundan seçimlere katılamadı; milletvekili olamamıştı. 58. Hükümet, Abdullah Gül başkanlığında kuruldu.

Erdoğan, damarlarında akan kanda dahi siyasetin varlığını hissediyor olmalıydı. Duyduğu üzüntüyü içinde tutup, tekrar siyasi haklarına ulaşmanın yollarını arıyordu.

Siyasi yasağının kaldırılması için TBMM’ye yasa teklifi sunuldu. Aslında bu yasa değişikliği oy çokluğu ile kabul edilmişti, fakat devrin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, tasarının, “özenle, somut ve kişisel” olduğu gerekçesiyle veto etti. Bir mühlet ortadan sonra, yasa değiştirilmeden tekrar oylamaya sunuldu; meclis tekrar oy çoğunluğu ile kabul etti. Bu sefer, Ahmet Necdet Sezer de onayladı. Erdoğan’ın milletvekili olmaması için artık hiçbir pürüz yoktu ve sağlam adımlarla ilerleyeceği yolunda daha elde edeceği çok muvaffakiyet vardı. Bu şimdi başlangıçtı.

Aynı periyotta, seçimlerde Siirt Milletvekili seçilen Fadıl Akgündüz’ün milletvekilliğinin düşürülmesi, Erdoğan’a ani ve yeni bir kapı açtı. Siirt’teki seçimlerin tekrar yapılmasına karar verildi. AKP’nin birinci sıradaki adayı Mervan Gül adaylıktan çekildi ve Erdoğan, partinin birinci adayı olarak aldığı yüzde 85 oy oranı ile Siirt seçimlerini kazandı.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan

Erdoğan, artık milletvekiliydi. Tüm gençliği boyunca hayalini kurduğu birçok şey için kuvvetli yollardan geçmiş olsa da, birinci kıymetli adımı atmıştı.

Sonrası Erdoğan için fazla süratli ve muvaffakiyet doluydu. Abdullah Gül, Erdoğan’ın milletvekili seçilmesinin akabinde, Cumhurbaşkanı Sezer’e, istifasını sundu. İstifası onaylanan Gül’ün akabinde, Cumhurbaşkanlığından aldığı vazifeyle, Erdoğan, genel seçimlerden yaklaşık 3 ay sonra, 59. Hükümeti kurdu.

Türkiye Cumhuriyeti çatısı altında yaşayan, kendisini destekleyen ya da desteklemeyen her bireyin sorumluluğunu taşıyordu ve belirli ki bu sorumluluğu daha uzun yıllar taşıyacaktı. Ak Parti, 22 Temmuz 2007’de yapılan 23. Periyot Milletvekili Seçimlerinde, aldığı yüzde 46,6 oy oranı ile milletvekili sayısını 341’e çıkardı. Bu birebir vakitte Erdoğan’ın ikinci sefer başkanlık koltuğunu hak ettiği manasına da geliyordu. Tıpkı durum çoğalarak üçüncü sefer de tekrarlanacaktı.

12 Haziran 2011’de gerçekleştirilen 24. Periyot Milletvekili Seçimlerinde, Adalet ve Kalkınma Partisi, aldığı yüzde 49,83 oy oranı ve 327 milletvekili ile Erdoğan’a üçüncü kere hükümet kurma yetkisini kazandırdı.

Başkanlık sürecinde alt yapı çalışmaları

Özellikle İstanbul’dan yola çıkarak söylenebilir ki, ülkenin en büyük meseleleri ortasında birinci sıralarda alt yapı ve ulaşım gelmekteydi. Bu sebeple Erdoğan, başkanlığı sürecinde en çok eğilimi bu iki mevzuya gösterecekti.

2003 yılı sonunda düzenlenen datalara nazaran ülke genelinde bölünmüş devlet ve vilayet yollarının toplam uzunluğu 4,387 km, otoyollar 1,714 km iken, 2013’e gelindiğinde bu bilgiler, sırasıyla 20,807 km ve 2,244 km olarak kayıtlara geçecekti. Erdoğan, devletin idaresinde bulunduğu mühlet içerisinde, 2014 yılı prestijiyle 471 km’lik bölünmüş devlet ve vilayet yolu inşası gerçekleştirecekti.

Örnekleyecek olursak, 1993’te imaline başlanan Bolu Dağı Tüneli ve 2000’de başlanan Nefise Akçelik Tüneli, 2007’de tamamlandı. 2003-2014 ortasında, devlet ve vilayet yollarında 41,2 km uzunluğunda 84 tek tüp tünel, 86,9 km uzunluğunda 46 çift tüp tünel, otoyollarda 1 km uzunluğunda tek tüp tünel ve 21,1 km uzunluğunda 12 çift tüp tünel açıldı. Tüm yollarda ise, toplam 64,3 km uzunluğunda 151 tek tüp ve 135,8 km uzunluğunda 75 çift tüp tünel hizmete sokuldu.

2004’te, Türkiye’nin birinci deniz altı tüneli olan Maramaray’ın inşası başladı. İstanbul Boğazından geçen Marmaray, 2013’te tamamlandı. 2011’de Avrasya Tüneli ve Konak Tüneli’nin temelleri atıldı. Konak Tüneli, 24 Mayıs 2015’te açılırken, Avrasya Tüneli 20 Aralık 2016’da hizmete girdi. Bu iki tünel Türkiye’nin düş projelerinin birinci eserleriydi.

İlk sınırı 2009’da Ankara-Eskişehir ortasında açılan Yüksek Süratli Tren, daha sonra birçok ile yayıldı.

2013’te İstanbul Boğazı üzerine üçüncü köprü olarak konumlandırılan Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün imaline başlandı ve 26 Ağustos 2016’da köprü açıldı.

2002’de 25 olarak kaydedilen havalimanı sayısı, Erdoğan sürecindeki çalışmalarla 52’ye ulaştı. İstanbul’daki üçüncü havalimanı inşası ise, 2014’te başladı. Şimdilerde ise İstanbul 3. havalimanın, 29 Ekim 2018’de faaliyete geçmesi bekleniyor.

Erdoğan, Mart 2014 prestijiyle 18’i hidroelektrik santral olmak üzere, 268 baraj inşasına imza attı. Ayrıyeten, 138 başka yerleşim ünitesinde kentsel dönüşüm ile TOKİ öncülüğünde toplu konutlar yapıldı.

Eğitim süreci

En son 2002’de 11.3 milyar TL olarak kaydedilen eğitime ayrılan bütçe, Erdoğan süreci ile 2014’te, 78.5 milyar TL’ye ulaştı.

Yönetim sürecinde birçok başarılı proje oldu. Birincisi, 2003’te UNICEF işbirliği ile başlatılan “Haydi Kızlar Okula” kampanyasıydı. Kızların okula gitmesini, eğitim düzeyindeki eşitsizliği noktalamayı amaçlayan bu projenin yürüttüğü kampanya sayesinde, 2002’de yüzde 87 olarak kaydedilen kız çocuğu okullaşma oranı, yüzde 96’lara kadar yükseldi. Bu Cumhuriyet tarihi için rekor bir sayıydı…

Bir ülkenin refah düzeyi kuşkusuz eğitim düzeyi ile paralel seyrediyordu ve eğitimin son durağı üniversitelerdi. 2003’te 70 olarak kaydedilen üniversite sayısı birinci 5 yılda 130’u geçmişti bile. Ülkenin 81 ilinin her birinde en az 1 üniversite oldu.

Sadece okul açmakla bitmiyordu şüphesiz; bir de içinde yürütülen sistem ismine bir şeyler yapılmalıydı. 2010’da başlatılan Fatih Projesi kapsamında çeşitli okullarda birtakım sınıflara akıllı tahta koyarak işe başlandı. Teknolojinin nimetlerinden faydalanmak gerekiyordu natürel. Çocuklara da tablet bilgisayar dağıtımı başlatıldı.

Sonra 2012-2013 eğitim-öğretim yılından itibaren 4+4+4 eğitim sistemiyle 8 yıllık zarurî eğitim, 12 yıllık zarurî kademeli eğitime çevrildi. Başta çok karşı çıkanlar, olmaz diyenler olsa da, çocuk dediğin bir genç ağaç, eğilmeyi bekliyordu. Artısıyla, eksisiyle aslında bu sistem, eğitimin beşere zorunluluğunu vurguluyordu. Zira ne enteresandır ki, insan dediğin varlık, mecburî kılınmayan şeylerin pek heveslisi olmayabiliyordu…

Ekonomik süreç

Ülkede, Ak Parti devrinden evvel en son “Kara Çarşamba” olarak da bilinen 2001 Türkiye ekonomik krizi yaşanmıştı. Bu kriz, ülkenin beklenmedik ölçüde ekonomik daralmasıyla sonuçlandı. Dövizdeki yüksek artışa bankacılık sisteminin açmaza girmesi eklenmiş devlet büyük bir mali yükü sırtlanmak zorunda bırakılmıştı.

Bir algı var beşerde; güçlü daima varlıklı, yoksul daima yoksul. Uzun adam, nasıl olmuştu da insanların umudu oluvermişti. Yeni her vakit yeterlidir mottosunun eseri müydü bu? 2003’te Erdoğan ülkenin Başbakanı olduğunda, yeninin her vakit yeterli olduğunu kanıtlayan o can gelmişti güya. Tahminen de karşılıklı inancın getirisi dört koldan yapacaklarına odaklanan Erdoğan, 2003’ten 2009’a iktisatta büyük bir büyüme sağlamayı başarmıştı. Sayısal datalara nazaran bakarsak, bu yıllar ortasında Türkiye’nin GSMH’si, dünya toplamının yüzde 1,11’inden, yüzde 1,3’sine yükseldi. Bu süreçte, Türkiye edindiği oranla, AB ülkeleri ortasında en yeterli performansı yakalamıştı. Ayrıyeten bu mühlet zarfında, Türkiye’nin Milletlerarası Para Fonu’na olan borcu da bitirildi. Ve dahi Türkiye İMF olarak bilinen bu yapıya borç verebilecek ülkelerden biri olmuştu…

Bu muvaffakiyet, Cumhuriyet’in kurulduğu vakitten bu yana edinilmiş en büyük başarılardan biriydi. Siyasi istikrar sağlandı, iktisat güçlendi ve münasebetiyle toplumsal refah düzeyi yükseldi. Uzun Adam, bu işi başarmıştı. Dönüp çocukluğunda köşede soğuk su satan Recep Tayyip’e teşekkür ediyor muydu sanki?

Çıkışlar kadar inişler de beşerler içindi. Milletlerarası krizi takiben 2008’in son çeyreğinde, bir sakinlik başladı. Babalarınızdan sizin kulaklarınıza da yer etmiştir kesinlikle; kemerleri sıkma vaktiydi. Sakinlik, 1 yıl sürdü. Türk iktisadında önemli bir küçülmeye sebep olmuştu. İşsizlik oranı, yüzde 10’dan, yüzde 14’e yükseldi. Global bir ekonomik krizin tesirleri Türkiye’de de kendini hissettirmiş fakat Türkiye güçlü ekonomik yaklaşımdan verilmeyen ödünler sayesinde bu krizi, tabir yerindeyse, ufak sıyrıklarla atlatmıştı. O devir Erdoğan, bu global ekonomik krizin Türkiye’yi teğet geçeceğini söylemiş ve o denli de olmuştu.

Ülkede işler tekrar düzelmeye başlamış; 2010 ve 2011 GSYH, yüzde 9 ve yüzde 8’den daha fazla büyüme göstermişti. Türkiye’yi, Çin’den sonra dünyada en fazla büyüme gösteren ikinci ülke pozisyonuna yükseltti. Bu büyüme, işsizlik oranının da, krizden evvelki düzeylere düşmesini sağladı.

2011’de, cari süreçler açığı yüzde 10’luk oranla tarihinin en yüksek noktasına ulaştı; dünya rekoru kırmıştı. Türk Lirasının pahası de, çok sermaye girişinden etkilenerek yükseldi. Ak Parti, “Ekonomiyi yine dengeleme” başlığı altında bir ahenk operasyonuna karar verdi. Bu proje tesirini şu sayılarla gösterdi: Bütçedeki eğitim hissesi 2002’de yüzde 10 iken 2011’de yüzde 15’e yükseldi. Sıhhat hissesi da yüzde 2.6’dan, yüzde 5.8’e yükseldi. Bu vakit zarfında GSYH reelde yüzde 50’den fazla yükseldiği için eğitim ve sıhhat harcamalarının gerçek artışı, GSYH içindeki hisse artışlarından daha fazla olmuştu.

Bu kalpte ülkene büyük bir aşk taşımanın bir öteki söz ediş biçimiydi işte. Erdoğan’ın seçim sonuçları açıklandığında balkon konuşmasında geçirdiği üzere, bu seçimin galibi demokrasi, ulusal irade, 81 milyondu…

Geçmişin izlerinden aldığı şevk ve ülkesine duyduğu aşkla bir Recep Tayyip geçiyor bu dünyadan…

Damla Karakuş

[email protected]

Not: Biyografisini okumak istediğiniz şahısları lütfen bizimle paylaşın.

Instagram: biyografivekitap